Güney Afrika, Türk ve Afrikalı Yatırımcıları Yakın İşbirliğine Çağırdı
NURİ AYDIN - Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Paul Mashatile, İstanbul'da düzenlenen Türkiye-Afrika İş ve Ekonomi Forumu (TABEF) kapsamındaki açıklamalarında Türk ve Afrikalı yatırımcıların daha yakın çalışmasını istediklerini söyledi.
İkili Karma Komisyon resmen faaliyete geçti
Mashatile, Ticaret Bakanlığı ev sahipliğinde, Afrika Birliği (AfB) koordinasyonunda ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) organizasyonuyla düzenlenen forum dolayısıyla İstanbul'da bulunduğunu belirtti. Türkiye ile Güney Afrika arasındaki 2012'de kararlaştırılan İkili Karma Komisyon (Bi-National Commission)'un 15 Ekim'de resmen faaliyete geçtiğini hatırlatarak, "Bu komisyonu resmen başlatmak amacıyla buradaydım. Artık iki ülke ilişkilerini düzenleyecek kalıcı bir mekanizma devrede." dedi.
Ticaret ve özel sektörün rolü
Mashatile, Türkiye ile siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerin yeni bir döneme girdiğini vurgulayarak TABEF'i, Türk iş insanlarının Afrika kıtasıyla buluşmasını sağlayan önemli bir platform olarak nitelendirdi. Forumun finansman, beceri eksikliği ve yatırım ortamı gibi konularda hükümetleri harekete geçirdiğini belirtti ve "Devletin rolü, iş insanlarının ticaret yapabilmesini, ortaklık kurabilmesini sağlayacak ortamı yaratmaktır." ifadelerini kullandı.
TABEF'in 10 yıldır kesintisiz gerçekleştirildiğini hatırlatan Mashatile, "Bir sonraki forum 2027'de yapılacak. Biz de bu süreçte Türk ve Afrikalı yatırımcıların daha yakın çalışmasını istiyoruz." diye konuştu.
Enerji ve lojistik önceliği
Güney Afrika'nın enerji sektöründe büyük dönüşüm hedeflediğini söyleyen Mashatile, "Bizim için ana alan enerji sektörü olacak. Daha fazla enerji üretimi yapmayı planlıyoruz. İletim hatları kurmamız, yenilenebilir enerji, güneş, rüzgar gibi kaynakları değerlendirmemiz gerekiyor. Türkiye bu teknolojilerin çoğuna sahip, bu da önemli bir nokta." dedi.
Lojistik sorunlarının çözülmesi gerektiğine işaret eden Mashatile, Ankara'da kabul edilen bildiride beceri eğitimi ve beceri transferinin dikkate alındığını anımsattı ve "Türk şirketlerinin Güney Afrika'ya yabancı olmadığını belirtmek isterim. Zaten farklı alanlarda faaliyet gösteriyorlar." değerlendirmesini yaptı.
Katma değerli üretim ve teknoloji işbirliği
Mashatile, Güney Afrika'nın ticarette hedefinin yalnızca ihracat hacmini artırmak olmadığını, katma değeri yüksek üretim yapmak olduğunu vurguladı: "Biz sadece ham madde ihraç edip Türkiye’den işlenmiş ürün almak istemiyoruz. Ürünlerin Güney Afrika’da üretilmesini ve burada katma değer yaratılmasını istiyoruz."
Ayrıca Türkiye ile imzalanan mutabakat zaptları arasında yükseköğretim ve eğitim işbirliği, serbest bölgeler ve özel ekonomik bölgeler, yatırım teşviki ve teknoloji paylaşımı gibi başlıkların bulunduğunu belirtti.
Güney Afrika, Türkiye için Afrika kıtasına açılan kapı
Mashatile, Güney Afrika'nın sadece bir ticaret ortağı olmadığını, aynı zamanda Türkiye için Afrika kıtasına açılan bir kapı olduğunu vurguladı: "Türkiye şirketleri Güney Afrika’da konumlanırsa, Güney Afrika Kalkınma Topluluğu (SADC) bölgesi ve Sahra Altı Afrika’daki fırsatlara erişim mümkün olur."
Güney Afrika'nın kasımda ev sahipliği yapacağı G20 Zirvesi'ne işaret eden Mashatile, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da zirveye katılacağını ve Ankara'nın desteğinin Güney Afrika için büyük önem taşıdığını söyledi.
Filistin ve uluslararası duruş
Mashatile, Soykırım Sözleşmesi ihlali iddiasıyla Güney Afrika'nın Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) İsrail'e karşı açtığı davaya uluslararası desteğin memnuniyet verici olduğunu belirterek, "Şu anda aldığımız desteği takdir ediyoruz. Davamız artık Türkiye de dahil olmak üzere diğer ülkeler tarafından da destekleniyor." dedi.
Çatışmaların barışçıl çözümü konusundaki taahhütlerinin Filistin ile sınırlı olmadığını anlatan Mashatile, Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa'nın Ukrayna ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti ziyaretlerine ve Güney Sudan'daki barış çabalarına değindi. Filistin halkını desteklemeye devam edeceklerini vurguladı ve şöyle konuştu: "Adalet ve barışı savunuyoruz. Haklısınız, bu bazı zorlukları da beraberinde getirecek, ama biz bu yolu seçtik."
Paris Büyükelçisi'nin ölümü soruşturuluyor
Güney Afrika'nın Paris Büyükelçisi Nkosinathi Emmanuel Mthethwa'nın ölümüyle ilgili şüphe iddialarına da değinen Mashatile, "Fransa'daki büyükelçi ölümü çok trajikti. Ölümünü duyduğumda ben de şok oldum." dedi. Fransa'daki yetkililerin ölüm nedenini araştırdığını ve Güney Afrika'nın gerçeği ortaya çıkarmak için Fransız yetkililerle işbirliği yaptığını belirterek, "Sonuçları alacağız ve tam olarak ne olduğunu öğreneceğiz." diye konuştu.
Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Paul Mashatile, Ticaret Bakanlığının ev sahipliğinde, Afrika Birliği (AfB) koordinasyonunda ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) organizasyonuyla düzenlenen Türkiye-Afrika İş ve Ekonomi Forumu (TABEF) kapsamında AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
