Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM barış operasyonlarının yeni yaklaşımlar geliştirilmesini zorunlu kılan engellerle karşı karşıya olduğunu belirtti.
BM Güvenlik Konseyi'nde (BMGK), Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen başkanlığında, BM'nin barış operasyonlarının mevcut durumlara daha uygun hale getirilmesine yönelik bir oturum gerçekleştirildi.
Guterres, bu oturumda yaptığı konuşmada, BM barış operasyonlarının dünyanın en çaresiz bölgelerindeki insanları ve toplulukları koruma misyonunun önemine değindi. Bu operasyonların, yalnızca barışı koruma görevleri değil, aynı zamanda özel siyasi misyonları da kapsadığını ifade etti.
BM barış operasyonlarının faaliyet alanlarının, erken uyarı sistemlerinden, önleyici diplomasiden, barış inşasına ve barış anlaşmalarının denetlenmesine kadar geniş bir yelpazeyi kapsadığını kaydeden Guterres, ateşkes müzakerelerinin sahada uygulanmasından seçim gözlemci misyonlarına kadar birçok kritik görevi yerine getirdiklerini anlattı.
“Bu operasyonlar, uluslararası barış ve güvenliği sağlamak adına Konseyin elindeki en önemli araçlardan biri olarak öne çıkmaktadır.” diyen Guterres, sözlerine şu şekilde devam etti: “Ancak barış operasyonları, yeni yaklaşımlar gerektiren ciddi engellerle karşı karşıyadır.”
Guterres, savaşların giderek daha karmaşık ve ölümcül hale geldiğini, daha uzun sürdüğünü ve küresel ve bölgesel dinamiklerle iç içe geçtiğini dile getirdi. Ayrıca, dünya genelinde müzakere yoluyla uzlaşmaya varmanın her zamankinden daha zor hale geldiğine dikkat çekti.
Barış operasyonlarının ulusal sınırları aşan tehditlerle karşılaştığına işaret eden Guterres, terör ve aşırıcı gruplar, organize suç örgütleri, yeni teknolojilerin silah olarak kullanılması ve iklim değişikliğinin etkilerinin BM'nin yanıt verme kapasitesini zorladığını belirtti.
Jeopolitik bölünmelerin barışı baltaladığını vurgulayan Guterres, sözlerine ekledi: “Uluslararası hukuk, insan hakları ve BM Şartı'na yönelik ihlallerin cezasız kalması, kaygı verici bir boyuta ulaşmıştır. Ülkeler ve bölgeler arasında güven duygusu giderek azalmaktadır.”
Tüm bu zorlukların barış sağlama çabalarını sekteye uğrattığını belirten Guterres, “Gelecek Paktı kapsamında barış operasyonlarının gözden geçirilmesi için çalışmalar yürütüldüğünü, bunun barış operasyonlarının 'bugünün koşullarına' uygun hale getirilmesi için somut öneriler sunmayı amaçladığını” ifade etti.
Guterres, Konseye barış operasyonları konusundaki ayrılıkları ve anlaşmazlıkları aşmaları için çağrıda bulunarak, bu operasyonların ve sahada görev yapan personelin ihtiyaç duyduğu ve hak ettiği “tutarlı ve birleşik siyasi desteğin” büyük önem taşıdığını vurguladı.
