İhmal Orman Yangınlarının Ana Nedeni: Bekir Karacabey'den Uyarı
Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey, orman yangınlarının büyük çoğunluğunun insan kaynaklı olduğunu belirterek, toplumda farkındalık ve sorumluluk bilincinin önemine dikkat çekti.
Mücadele üç aşamada yürütülüyor
Karacabey, Zonguldak Orman Bölge Müdürlüğüne bağlı Gökçebey Orman Fidanlık Müdürlüğünü ziyaretinde AA muhabirine, orman yangınlarıyla mücadelenin; yangın öncesi çalışmalar, yangın söndürme çalışmaları ve yangın sonrası yanan sahaların tekrar ormanlaştırılması çalışmaları olmak üzere üç aşamada değerlendirildiğini kaydetti.
Karacabey, yangın öncesi hazırlıkların hayati önem taşıdığını vurgulayarak şunları söyledi: "Hepimiz biliyoruz ki orman yangınları çıktığında yangının söndürülmesi hakikaten çok zor, çok meşakkatli, çok tehlikeli ve profesyonellik gerektiriyor. Çok büyük orman zararlarına, maalesef zaman zaman can kayıplarına da yol açan felakete dönüşebiliyor fakat yangının çıkmamasını sağlamak da tamamen insana bağlı."
Halk eğitimi ve teknik donanım
Karacabey, kış aylarında ülke genelinde yaklaşık 23 bin orman köyüne ulaşarak vatandaşları yangınlara karşı bilgilendirdiklerini; çoban, avcı ve arıcılarla yüz yüze görüşmeler yapıp çocuklara farkındalık eğitimi verdiklerini anlattı.
Teknik donanım hakkında bilgi veren Karacabey, 776 gözetleme kulesinin 184'ünün "akıllı kule"ye dönüştürüldüğünü, ayrıca 27 uçak, 105 helikopter, 14 İHA, 1786 arazöz, 2 bin 742 ilk müdahale aracı ve 830 iş makinesinin sezon öncesi hazır hale getirildiğini; 4 bin 796 yangın havuzu ve göletin dolu tutulduğunu bildirdi.
Türkiye'de "bu yıl 1 Ocak'tan itibaren 5 bin 624 yangının söndürüldüğü, bu yangınların yüzde 95'inin henüz 10 hektara ulaşmadan kontrol altına alındığı" bilgisini paylaşan Karacabey, yangınların büyük bölümünün kırsalda başlayarak ormana sirayet ettiğini ifade etti.
Yangın gözetleme kuleleri ve İHA'lardan alınan görüntülerle çıkan her yangından 2 dakika içinde haberdar olunduğunu, müdahale süresinin ortalama 11 dakika olduğunu aktardı. İklim değişikliği ve kuraklığın yangınların büyümesini hızlandırdığına dikkat çekti.
İhmalin boyutu ve vatandaşlara çağrı
Karacabey, "2025 yılı rakamlarına göre orman yangınlarının yüzde 96'sının insan kaynaklığı olduğuna" işaret ederek devam etti: "Aslında bu çok da doğru bir düşünce değil çünkü iklim değişikliği ya da sıcaklığın artması veya kuraklık ya da rüzgar, kendi başına yangın çıkarmıyor. Bunlar önemli unsurlar fakat bunlar, yangının büyümesine sebep olan önemli unsurlar, yangını çıkaran unsurlar değil. Yangının çıkması için bir kıvılcım gerekiyor, o kıvılcım da maalesef insan eliyle çıkarılıyor."
Karacabey, yangınların neredeyse tamamının ihmal ve dikkatsizlik sonucu olduğunu; "Sadece 137'si kasıtlı olarak yakılmış." dedi ve anız yakılması, bahçe temizliğinde atık yakılması, piknik ateşi, sigara izmariti gibi sebeplerin ön plana çıktığını vurguladı.
Vatandaşlara çağrısını net ifade eden Karacabey, basit davranışlarla büyük felaketlerin önüne geçilebileceğini belirterek şunları söyledi: "Vatandaşlarımız yoldan geçerken sigara izmaritini rastgele atmayarak, izin verilen yerler dışında piknik yapmayarak, tarlalarındaki anızı yakmayarak ya da bahçelerinden çıkan atıkları yakmayarak, bu ülkenin ormanlarının yanmamasını sağlayabilirler."
Karacabey, ayrıca vatandaşların yaygın inancı eleştirerek ekledi: "Vatandaşlarımızın, 'Yıllardır buralarda yaşıyoruz. Bunlardan bir şey olmaz.' dedikleri şeyler, geçmişte nem yüksek ve bu kadar çok kuraklık olmadığı için yangına sebep olmayabiliyordu. Artık vatandaşlarımızın, 'Bunlardan bir şey olmaz değil, her şey olabilir.' diye bakmalarını istirham ediyoruz."
Doğal denge ve sonrası çalışmalar
Ormancılıkta doğayla uyumun önemine vurgu yapan Karacabey, "Doğaya rağmen bir şey yapılması mümkün değildir. Doğayla savaşan insanın bugüne kadar kazandığı görülmemiştir." ifadesini kullandı. Ormanların yüzde 97'lik kısmının doğal orman olduğunu, ağaç türlerinin değiştirilmesinin doğru olmadığını belirtti.
Yanan sahalarda önce yanan ağaçların tespit edilip çıkarıldığını, ardından etüt ve proje ekiplerinin bölgeyi parça parça inceleyerek; yangının bir blok ormanı tümüyle etkilememesi için tampon alanlar ve uygun tür seçimleriyle yeniden ağaçlandırma çalışmaları yürüttüklerini anlattı.
Uluslararası örnekler ve personel vurgusu
Karacabey, dünyada da büyük yangınlar yaşandığını, Kanada, ABD, Portekiz ve İspanya'da milyonlarca hektar ormanın kül olduğunu hatırlattı. "Avrupa Orman Yangınları Bilgi Sistemi verilerine göre Türkiye'nin dünyada orman yangınlarıyla mücadelede önde gelen ülkelerden biri olduğunu" ifade etti ancak ekledi: "Yangınla mücadeleyle övünülmez yani büyük felakete dönüşen bir yangın, bütün verileri alt üst edebilir."
Teşkilat personelinin cansiperane çalıştığını vurgulayan Karacabey, eleştirilere tepki göstererek, "İleri geri söylenen sözler, 'Yeteri kadar mücadele edilmiyor. Orman yangınlarıyla mücadelede yetersiziz, başarılı değiliz.' sözleri, o insanların emeğine saygısızlık ve emin olun o kahramanları üzüyor bu tür haberler." dedi.
Sonuç: Karacabey'in mesajı net: Orman yangınlarının önlenmesi büyük ölçüde insan davranışına bağlı. Teknik hazırlıklar kadar toplumda farkındalık yaratmak ve basit kurallara uymak, büyük felaketleri önleyebilir.
Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey, orman yangınlarının büyük çoğunluğunun insan kaynaklı olduğunu, bu konuda farkındalık ve sorumluluk bilincinin önem taşıdığını belirtti. Karacabey, Zonguldak Orman Bölge Müdürlüğüne bağlı Gökçebey Orman Fidanlık Müdürlüğünü ziyaretinde AA muhabirine, konuya ilişkin açıklamalarda bulundu.
