Irak’ta sandıklar açıldı: 21 milyona yakın seçmen oy kullanıyor
Irak’ta yaklaşık 21 milyona yakın seçmen, 6. dönem milletvekillerini belirlemek üzere saat 07.00 itibarıyla oy kullanmaya başladı. Ülkede 329 sandalyeli parlamentonun yeni üyeleri için düzenlenen oylama, Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu açıklamasına göre saat 18.00’de sona erecek. Yaklaşık 46 milyon nüfusa sahip ülkede seçim süreci yoğun ilgi ve tartışmalar eşliğinde sürüyor.
Sudani ikinci dönemi hedefliyor
İmar ve Kalkınma Koalisyonu lideri ve Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani, görevde kalmak için ikinci dönem hedefliyor. Analistler, Sudani’nin bloğunun en fazla sandalyeyi kazanmasının beklenmesine karşın mutlak çoğunluğu sağlayamayabileceği değerlendirmesini yapıyor. Sudani, 2022 yılında Koordinasyon Çerçevesi aracılığıyla iktidara gelmişti; Şii partiler seçime ayrı yarışırken, seçimin ardından yeniden bir araya gelerek yeni başbakanı belirlemeleri öngörülüyor.
Sadr hareketi seçimi boykot ediyor
Son seçimin galibi Şii lider Mukteda Sadr’ın başında bulunduğu Ulusal Akım Hareketi seçime katılmıyor. Önde gelen aktörlerin çabalarına rağmen Sadr kararından vazgeçmedi. Sadr, 2021’de Şii partilerle yaşadığı anlaşmazlık sonrası parlamentodan çekilmeden önce en büyük bloğa sahipti; bu süreçte Şii partiler Sadr’ın hükümet kurma teklifini desteklememişti. Uzmanlar, Sadr hareketinin boykotunun, ABD baskısının arttığı bir dönemde Irak’taki siyasi denklemi etkileyeceğine dikkat çekiyor.
Analistler ve kamuoyu araştırmacıları, katılımın 2021’deki düşük seviye olan %41’in altına inebileceğini öngörüyor; bu durumda halktaki politikacı hayal kırıklığı ve Sadr’ın boykotunun etkili olduğu belirtiliyor.
Sünni cephesinde üçlü rekabet
Sünni blokta üç büyük oluşum arasında sıkı yarış yaşanıyor. Eski Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi liderliğindeki Takaddüm İttifakı, Müsenna el-Samerayi’nin Azim İttifakı ve Hamis el-Hançer’in Siyade Koalisyonu seçimlere ayrı giriyor. Her üç grup da seçim sonrası yürütülecek müzakerelerde meclis başkanlığı koltuğunu güvence altına almak için sandalye kazanmaya odaklandı.
2003 sonrası dönemde kabul edilen yeni anayasa, makam paylaşımına dair açık bir madde içermemekle birlikte geleneksel olarak Başbakanlık Şiilere, Meclis Başkanlığı Sünnilere ve Cumhurbaşkanlığı Kürtlere veriliyor. Irak, 2003’te Saddam Hüseyin’in devrilmesinin ardından 2005’te liderlerini seçmeye başladı.
Kerkük’te seçim hazırlıkları ve çağrı
Kerkük Komisyon Medya Sorumlusu Ali Abbas el-Beyati yaptığı açıklamada, Türkmen nüfusun yoğun olduğu ilde 897 bin 30 seçmenin oy kullanacağını, 333 seçim merkezi ve bin 733 sandık kurulduğunu bildirdi. El-Beyati, sürecin düzenli, güvenli ve şeffaf gerçekleşmesi için tüm teknik ve idari önlemlerin alındığını söyledi.
Irak Türkmen Cephesi Kerkük İl Meclis Üyesi Sevsen Ceddu ise Kerküklülere sandık başına çağrıda bulundu: "Gelin Kerkük’e hizmet edeli. Kimse evde kalmasın. Kerkük’ümüze sahip çıkalım. Mavi bayrağımıza sahip çıkalım, her yerde dalgalanmalı. Oylarımızı kullanalım. Kerkük’te hakkımız var. Hakkımızı oyumuzla alalım."
Kerküklü seçmen İbrahim Köprülü de "Sabah erkenden geldik oyumuzu kullandık geleceğimiz ve varlığımız için. Burda işlem düzenli devam ediyor. Erken saatte gelsinler, oylarını kullansınlar" ifadelerini kullandı.
Kürt siyasi rekabeti: KDP ile KYB
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nde (IKBY) iki büyük parti Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) arasındaki rekabet sürüyor. Bölgesel parlamento seçimlerinin üzerinden bir yıl geçmesine rağmen iki parti yeni hükümeti kuramadı. Taraflar, Irak genel seçimlerinin sonuçlarını hem Bağdat hem de Erbil’deki makam paylaşımı müzakerelerini etkileyen bir unsur olarak değerlendiriyor. KDP, bütçe payında petrol gelirlerinden daha fazla pay almayı hedeflerken, KYB Bağdat ile daha yakın ilişkilerden yana görünüyor.
Güncel sorunlar ve seçim atmosferi
Irak, kötü altyapı, yetersiz kamu hizmetleri ve yaygın yolsuzluk gibi kronik sorunlarla mücadele ediyor. Bu koşullar, seçmenlerin beklentilerini ve seçimlere katılım eğilimlerini şekillendiriyor.
IRAK’TA 21 MİLYONA YAKIN SEÇMEN 6. DÖNEM MİLLETVEKİLLERİNİ BELİRLEMEK ÜZERE SAAT 07.00’DEN İTİBAREN OY KULLANMAYA BAŞLADI.
