İsrail'de Atama Krizi: Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir ile Hükümet Karşı Karşıya
İsrail'de ordu ile hükümet arasındaki askerî atama krizi, Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'i, 'hükümet karşıtı danışmalarının tavsiyesiyle' hareket etmekle suçlamasının ardından giderek tırmanıyor.
Katz'ın suçlamaları ve hukuki dayanak
Yisrael Katz, yazılı açıklamasında Eyal Zamir'in ordu içindeki atama prosedürlerini Bakanla mutabık kaldıkları şekilde değiştirmeye çalıştığını ileri sürdü. Katz, yasalar çerçevesinde albay rütbesi ve üstü terfilerini onaylama makamının kendisi olduğunu iddia etti.
Bu iddianın karşısında, doğrudan Savunma Bakanı onayını zorunlu kılan bir yasa bulunmadığı belirtiliyor. Ancak 1992'de yayımlanan 'Genelkurmay Kararnamesi''ne göre albay ve üzeri rütbelere ilişkin terfilerde Genelkurmay Başkanı 'atama makamı', Milli Savunma Bakanı ise 'onay makamı' olarak tanımlanıyor.
Zamir'in atama kararları ve ordunun açıklaması
Krizin fitili, Eyal Zamir'in orduda 7 tümen komutanının değiştirilmesi, Zırhlı Birlikler ile Mühendislik kolordularının başına yeni isimler atanması ve diğer üst düzey pozisyonlara atamalar yapmasıyla ateşlendi. Katz'a yakın bir kaynağın The Jerusalem Post'a aktardığına göre, Zamir yeniden yapılanma öncesinde Bakanla istişare yürütmedi.
Katz'ın kamuoyundaki sert tepkisine karşılık olarak İsrail ordusu da atanan isimleri ve pozisyonları kamuoyuna duyurdu; bu adım gerilimi daha da artırdı.
Aşırı sağcı bakan Ben-Gvir'den görevden alma çağrısı
İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Başbakan Binyamin Netanyahu'ya, askeri danışmanlarını derhal görevden almaması halinde Eyal Zamir'i görevden alması çağrısında bulundu. Ben-Gvir, Meclis toplantısındaki konuşmasında Zamir'in etrafındaki isimleri 'teslimiyet yanlısı' olarak nitelendirdi ve Zamir'in derhal değişmesi gerektiğini savundu.
Muhalefet tepkisi ve Zamir'in iddiaları
Ana muhalefet partisi Gelecek Var lideri Yair Lapid, atamaların hükümet ile ordu arasında krize dönüşmesini eleştirdi. Lapid, sosyal medya açıklamasında hükümeti sızıntılar ve kavgalarla yönetmekle suçladı ve 'Bir ülke böyle yönetilmez, bir ordu böyle yönetilmez.' ifadelerini kullandı.
Eyal Zamir ise Gazze Şeridi'nin tamamının işgal planına karşı olduğu gerekçesiyle Başbakan Netanyahu ailesinin kendisini görevden almaya çalıştığını düşündüğünü belirtti. İsrail basınına yansıyan bilgilere göre, Zamir ordudaki ve dışarıdaki üst düzey yetkililere 'Netanyahu ailesi beni görevden almak istiyor' dediği yönünde açıklamalar yaptı.
Güvenlik Kabinesi ve Gazze işgali kararı
Gerilimin arka planında Gazze'ye ilişkin askeri hedefler de bulunuyor. Güvenlik Kabinesi, 8 Ağustos'ta bölgenin kuzeyindeki Gazze kentinin işgali planına onay verdi. Başbakan Netanyahu, kabine toplantısı öncesi Fox News'e verdiği röportajda Gazze Şeridi'nin tamamını işgal etmeyi hedeflediklerini söylemişti.
Basında yer alan haberlere göre işgalin aşamalı olması planlanıyor; ilk etapta Gazze kenti'nde başlayacak saldırıların daha sonra orta kesimdeki Filistinli mülteci kamplarına uzanacağı belirtiliyor.
Sonuç: Ordu ile hükümet arasındaki atama krizi hem iç siyaseti harlıyor hem de Gazze'ye yönelik operasyon planlarıyla doğrudan bağlantılı bir güvensizlik ortamı yaratıyor. Taraflar arasındaki görüş ayrılığı çözülmediği sürece gerilimin devam etmesi bekleniyor.
