İsrail Savunma Bakanı Katz: Hermon Dağı'ndaki işgal devam edecek
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Şam-Tel Aviv heyetleri arasındaki görüşmelerin ardından Suriye'nin güneyindeki Cebel eş-Şeyh (Hermon Dağı) bölgesindeki işgali sürdüreceklerini söyledi.
Katz'ın gerekçesi
The Times of Israel'de yer alan habere göre Katz, uluslararası hukuka göre Suriye toprağı sayılan ancak İsrail işgali altında bulunan Golan Tepeleri ile Celile bölgesindeki yerleşimlerin korunması amacıyla Hermon Dağı ve çevresindeki işgalin devam edeceğini belirtti. Katz ayrıca Suriye'nin güneyindeki Dürzileri korumayı sürdüreceklerini öne sürdü.
Şam-Tel Aviv arasında "anlaşma" iddiaları
Katz'ın açıklamaları, Şam ile Tel Aviv arasında yürütülen görüşmeler ve yerel basında iki ülke arasında bir "saldırmazlık uzlaşısı" niteliğinde anlaşma imzalanabileceği yönündeki haberlerin ardından geldi. İsrail devlet televizyonu KAN'a konuşan üst düzey yetkililer, Şam ile Tel Aviv arasında eylül ayı sonuna kadar bir anlaşma imzalanmasının hedeflendiğini ileri sürdü.
KAN muhabirlerine göre söz konusu "saldırmazlık anlaşması" İsrail ordusunun devam eden operasyonlarını sona erdirecek ve Suriye'deki Dürzilerin korunmasını garanti edeceği iddia ediliyor. Yetkililer, Washington yönetiminin İsrail'i Suriye ile mümkün olan en kısa sürede bir anlaşmaya varılması için görüşmeleri hızlandırmaya çağırdığını ve "Trump'ın bu anlaşmayı mümkün olan en kısa sürede açıklaması" gerektiğini söylediklerini aktardı.
Paris görüşmesi
19 Ağustos'ta Fransa'nın başkenti Paris'te, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ve İstihbarat Başkanı Hüseyin Selame ile İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer arasında bölgesel gerginliği azaltma amaçlı görüşme yapılmıştı. Görüşmeye ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack da katılmıştı.
Suriye kaynaklarının değerlendirmesi
Suriye devlet kanalı El-İhbariyye'ye konuşan bir hükümet kaynağı, toplantıda tarafların Suriye'nin toprak bütünlüğüne bağlılıklarını yinelediklerini ve ülkenin bölünmesine yönelik projelere karşı olduklarını belirtti. Kaynak, Süveyda'nın Suriye'nin ayrılmaz bir parçası olarak görüldüğünü ve Dürzi vatandaşların ulusal dokunun asli bir unsuru sayıldığını aktardı.
Ayrıca görüşmede Suriye'nin güneyindeki insani durum ele alındı; Süveyda ve Bedevi halkına yönelik insani yardımların artırılması ve zorlayıcı yaşam koşullarının hafifletilmesi gerektiği hususunda tarafların mutabakata vardığı bildirildi. Kaynak, 1974'te imzalanan ateşkes anlaşmasının yeniden etkinleştirilmesi için net bir mekanizmaya ihtiyaç duyulduğunun dile getirildiğini, bu mekanizmanın İsrail'in Suriye topraklarına yönelik ihlallerini durdurmayı ve bölgede daha istikrarlı bir ortam oluşturmayı amaçladığını ifade etti.
İşgalle ilgili son gelişmeler
İsrail ordusu, 1967'den bu yana işgal altında tuttuğu Golan Tepeleri'nde, buraya bitişik tampon bölgeyi 8 Aralık 2024'te işgal etmiş; birlikler tampon bölgenin ötesine geçerek başkent Şam'a yaklaşık 20 kilometre yakına ulaşmıştı.
İki ülke arasında 1974'te imzalanan Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşması ile Golan'daki tampon bölge ve silahtan arındırılmış bölgenin sınırları belirlenmişti. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu daha önce Suriye'nin güneyindeki işgalin kalıcı olacağı mesajını vermiş ve bölgenin silahsızlandırılmasını talep etmişti.
İsrail, 13 Temmuz'da Suriye'nin güneyindeki Süveyda'da patlak veren çatışmalara müdahil olmuş; Suriye ordusuna ve Şam'daki Cumhurbaşkanlığı yerleşkesi yakınları ile Genelkurmay binasına yönelik saldırılar düzenlemişti.
