Kocaeli'de 1.500'ü Aşan Fotoğraf Makinesi Koleksiyonu
Kocaeli'de yaşayan ve İzmit'te hobi dükkanı bulunan Yunus Hakkı Şenkul, 2010'da bozulan bir fotoğraf makinesini tamir ettirmek için gittiği dükkanda başlayan merakıyla bugün bin 500'ü aşan bir koleksiyona ulaştı. Koleksiyon, İkinci Dünya Savaşı'ndan casusluk dönemine uzanan nadide parçalarla dikkat çekiyor.
Koleksiyonun doğuşu ve uluslararası yolculuk
2010 yılında Sakarya'daki bir ustanın dükkânındaki eski makinelerle tanışan Şenkul, iş gereği yaptığı yurt dışı seyahatlerini fırsata çevirerek 15 yıl boyunca 25 ülke gezdi ve aralarında 115 yıllık cihazların da bulunduğu bin 500'ün üzerinde fotoğraf makinesi topladı. Topladığı makinelerin bir kısmını müzelere bağışlayan, bir kısmını elden çıkaran Şenkul, elinde kalan 500'ün üzerindeki makine ve yaklaşık 3 bin ekipmanı hobi dükkanında sergiliyor.
Savaş döneminin "silah kamera"ları
Koleksiyondaki en dikkat çekici parçalardan biri, Konica'nın 1933 yapımı ve Japonya'nın savaş dönemine ait filmli bir makinesi. Şenkul, bu cihazın savaş uçaklarında pilot eğitiminde kullanıldığını vurgulayarak şöyle diyor: "Tetiğe bastığınızda kurşun yerine film çeken bir fotoğraf makinesi gibi çalışıyor. Karadaki asker, hedefini alıp tetiğe bastığında yukarıdaki uçakların kaç tanesini doğru şekilde nişanladığını test edebiliyorlardı. Aynı zamanda bir kilometre mesafeden çekim yapabilme kapasitesine sahipti."
Soğuk Savaş ve casus makineleri
Koleksiyonda, ajanların kullandığı "minyatür" makineler de öne çıkıyor. Şenkul, bu cihazların hem istihbarat hem de pratik kullanım amaçlı üretildiğini belirtiyor. Günlük eşya görünümündeki modeller, taşınabilirlik nedeniyle seyahat edenler tarafından da tercih ediliyordu; ancak asıl çıkış amaçlarının ajan fotoğraf makinesi olduğunu vurguluyor.
Nadir parçalar: "Hanken" ve polis için üretilen modeller
Şenkul, koleksiyonunda yer alan ve yalnızca Japonya'da polis teşkilatı için üretilmiş özel bir modelin nadirliğine dikkat çekiyor: "Hanken". Bu cihazın bireysel veya ticari kullanıma sunulmadığını, yalnızca resmi görevlerde kullanıldığını belirten Şenkul, koleksiyonunda bu cihazdan 2 adet bulunduğunu söylüyor.
Gizli cihazlar: çakmak ve saat görünümlü kameralar
İlk bakışta klasik bir çakmağı andıran ancak içinde mercek bulunan ajan fotoğraf makineleri ile Alman üretimi kol saati görünümlü cihazlar da koleksiyonda yer alıyor. Şenkul, çakmak görünümündeki cihazın aynı zamanda gerçek bir çakmak olarak çalıştığını, saat görünümlü makinenin ise deklanşöre basıldığında gizli kayıt aldığını aktarıyor.
24 ayar altın kaplama ve nadir üretim örnekleri
Şenkul, koleksiyonunda yer alan ve tamamen el işçiliğiyle üretilmiş bir Alman makinesinden de söz ediyor: 24 ayar altın kaplama bu makinenin, seri üretime geçilmeden önce deneme amaçlı üretildiği; kayıtlarda toplam 167 adet üretildiği, bunlardan 108 adedinin deneme amacıyla piyasaya sunulduğunu belirtiyor. Geri kalanların hurdaya ayrıldığı veya kaybolduğu kaydediliyor.
Arşiv, sergi ve koleksiyonun anlamı
Şenkul'ün koleksiyonunda 500'ün üzerinde fotoğraf makinesi, yaklaşık 3 bin ekipman ve koleksiyon değeri taşıyan 10 binin üzerinde fotoğraf arşivi bulunuyor. Koleksiyonculuk serüveninde kendisine en büyük desteği Baki Tamer Selçukun verdiğini ve Malatya'daki Fotoğraf Makinesi Müzesinin kurulumuna katkı sağladığını anlatıyor.
Ziyaret ve çağrı
Şenkul, fotoğraf makinelerinin geçmişten bugüne taşıdığı hatıraların önemine dikkat çekerek, herkesi dükkanına davet ediyor: "Fotoğraf çekmekten asla vazgeçmeyin". Koleksiyona ilgi duyanlara hangi ürünlerin değer taşıdığı, hangilerinin koleksiyona katılmasının daha zor olduğu gibi konularda yardımcı olacağını söylüyor ve kapısının meraklılara açık olduğunu belirtiyor.
ŞENKUL'UN KOLEKSİYONUNDA EN DİKKAT ÇEKEN PARÇALARIN BAŞINDA, İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI DÖNEMİNE AİT ASKERİ CİHAZLAR GELİYOR. JAPONYA'NIN SAVAŞ DÖNEMİNDE ÜRETTİĞİ 1933 YAPIMI FİLMLİ MAKİNENİN EN ÖZEL PARÇALARDAN BİRİ OLDUĞUNU BELİRTTİ.
