Kore Savaşı'nda 4 Türk Şehidi 75 Yıl Sonra Türkiye'ye Teslim Edildi
Türkiye'nin Seul Büyükelçisi Murat Tamer, 25 Haziran 1950'de başlayan Kore Savaşı'nda şehit düşen 4 Türk askerin kemik kalıntılarının tespit edilerek yetkililere teslim edildiğini açıkladı.
Teslim töreni ve kimliklendirme süreci
Tamer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2001'de ABD ile Kuzey Kore arasında sağlanan anlaşma kapsamında Kunuri bölgesindeki kazılarda bulunan çok sayıda kemik ve savaş kalıntısının ABD'nin Hawaii'deki bilim merkezinde incelendiğini ve birleştirildiğini söyledi. Bu çalışmaların DPAA laboratuvarlarında yürütüldüğünü ve genetik araştırmalar yapıldığını belirtti.
Doğru sonuçlara ulaşmak için kemiklere yapışmış kumaş parçalarının hangi orduya ait olabileceğine kadar detaylı analizler yapıldığını, ancak çalışmaların Kovid-19 salgını nedeniyle geciktiğini aktardı. Hawaii'deki çalışmada bir iskeletin "%100'e yakın olasılıkla Türk" olduğunun; diğer üç iskeletin ise genetik ve diğer analizlerle "Anadolu kökenli" olduğunun tespit edildiği bilgisi kendilerine iletildi.
Her askere ilişkin detaylı kitapçıkların hazırlandığını söyleyen Tamer, Güney Kore Savunma Bakanlığı bünyesindeki MAKRI ile Türkiye'nin Seul Büyükelçiliği Askeri Ataşeliği arasında sağlanan koordinasyonla, 4 şehidin kemiklerinin Hawaii'den özel uçakla Osan ABD Askeri Üssü'ne getirildiğini anlattı. Hawaii'den kalkan özel uçakla naaşların Türk bayrağına sarılı olarak teslim edildiği ve törende BM üst düzey yetkililerinin de bulunduğu kaydedildi.
Türkiye'nin Seul Büyükelçisi Murat Tamer teslim anına ilişkin olarak şunları söyledi: "Askerlerimizin ruhlarına 75 yıl sonra burada Fatihalar okuduk, dualar ettik. Umarım en kısa sürede..."
Tamer, BM Komutanlığı yetkililerinin, Kore Savaşı'nda hayatını kaybeden Koreliler dışında yabancı ülke mensubu askerlerin naaşlarının Kore'ye naklinin ilk kez gerçekleştiğini aktardığını belirtti. Nihai kimliklendirme sürecinde ise ailelerden DNA testi istendiğini, Türkiye'de farklı kurumların yer aldığı bir çalışma grubu oluşturulduğunu ve bu komisyondan gelecek verilerle karşılaştırma yapılacağını ifade etti.
"Burada nihai sonuç için ailelerden DNA testi istendi, Türkiye'de farklı kurumların içerisinde bulunduğu bir çalışma grubu oluşturuldu. Bu komisyondan gelecek veriler ile buradaki naaşlar karşılaştırılacak ve nihai kimlikler ortaya çıkacak."
Kore Savaşı nasıl başladı ve Türkiye'nin katılımı
25 Haziran 1950'de Kuzey Kore'nin Güney Kore'yi işgaliyle Kore Savaşı başladı. Çin ve Sovyetler Birliği Kuzey Kore'ye; ABD önderliğindeki Birleşmiş Milletler (BM) ise Güney Kore'ye destek verdi. Türkiye de BM kararıyla savaşa katıldı.
Tuğgeneral Tahsin Yazıcı komutasındaki 1. Türk Tugayı, Eylül 1950'de Hatay'ın İskenderun Limanı'ndan hareket etti ve 12 Ekim 1950'de Pusan Limanı'na ulaştı. Güney Kore Savunma Bakanlığı verilerine göre Türkiye, savaşa toplam 21 bin 212 askerle katılarak 16 ülke arasında personel sayısı bakımından 4'üncü sırada yer aldı.
Savaşta kayıplara ilişkin verilen sayılarla ilgili olarak; Güney Kore'de 178 bin 569, Kuzey Kore'de ise 508 bin 797 askerin hayatını kaybettiği, ABD'nin 36 bin 940 asker kaybıyla en çok kayıp veren ülke olduğu; Türkiye'nin ise cephede hayatını kaybeden, yaralanıp sonra vefat eden ve kaybolanlar dahil 900'ü aşkın şehit vererek 3'üncü sırada yer aldığı belirtildi.
Kore'nin Busan kentindeki BM Kore Anıtsal Mezarlığı'nda savaşta şehit olan 462 Türk askeri yatıyor.
Kore Savaşı 27 Temmuz 1953'te imzalanan ateşkes anlaşmasıyla durdu; ancak barış antlaşması imzalanmadığı için teknik olarak savaş hala devam ediyor. Taraflar arasındaki nükleer ve füze programlarına ilişkin gerilimler, kalıcı barışın önündeki en büyük engeller olarak değerlendiriliyor.