Lübnan Başbakanı Selam, İranlı Açıklamaları Resmen Reddetti
Lübnan Başbakanı Nevvaf Selam, İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Başkanı Ali Laricani ile Beyrut'taki görüşmesinde, ülkedeki silahların devletin elinde toplanması kararıyla ilgili İranlı yetkililerden gelen açıklamaları reddettiğini iletti.
Lübnan Başbakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre Selam, Laricani'yi başkent Beyrut'taki makamında kabul etti. Selam, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi başta olmak üzere Tahran'dan bazı yetkililerin yaptığı açıklamalara tepki gösterdiğini belirtti.
Selam, İranlı yetkililerin tutumlarının Lübnan'da anayasal otoriteler tarafından alınan kararları doğrudan eleştirme eğiliminde olduğunu vurguladı ve özellikle tehdit içeren açıklamaların diplomatik ilkelerin dışında kaldığını söyledi.
Başbakan Selam, bu tutumun karşılıklı egemenliğe saygı ilkesine aykırı olduğuna dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı: "Ne ben ne de Lübnanlı herhangi birinin İran'ın içişlerine müdahalesine izin vermeyiz. İran'da bir grubu başkasına karşı destekleme veya İran'ın egemen kararlarına karşı tutumlara da girmeyiz. Binaenaleyh Lübnan da hiçbir şekilde içişlerine müdahale edilmesini kabul etmeyecektir. Lübnan, İran'dan açık ve net olarak bu kurala bağlı kalmasını bekliyor."
Selam, ayrıca hükümetin aldığı kararların başka bir ülkede tartışma konusu yapılmasına müsaade edilmeyeceğini belirterek, "Lübnan'da karar merkezi Bakanlar Kurulu'dur, Lübnan'ın kararını, kimsenin vesayetini kabul etmeyen Lübnanlılar alır." dedi.
Başbakan, hükümetin silahları devletin tekelinde toplama kararını hatırlatarak, "Silahları devletin tekelinde toplama kararı, Lübnanlıların daha 1989 yılındaki Taif Antlaşması'nda aldığı bir karardır. Lübnanlılar, yeni Bakanlar Kurulunun kararıyla buna bağlılıklarını yinelediler. Tıpkı Cumhurbaşkanı Joshep Avn'ın yemin hitabında teyit ettiği gibi."
Selam, Lübnan'ın Filistin davasını savunanlar arasında ön sırada olduğunu ve İsrail'e karşı ağır bedeller ödediğini belirterek, "Lübnan'ın bu konuda kimseden ders almaya ihtiyacı yok." ifadesini kullandı. Ayrıca İsrail'in Lübnan'ın güneyinde işgalini sürdürdüğü 5 noktadan çekilmesi için diplomatik ve siyasi çabaların devam edeceğini söyledi.
Selam, ülkesinin İran'la karşılıklı saygı temelinde tarihi ilişkilerini geliştirmeye önem verdiğini de vurguladı.
Hizbullah ve Silahların Devlet Tekeline Alınması Tartışması
ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, 19 Haziran'da Beyrut yönetimine, "ülkedeki tüm silahların yalnızca devletin denetiminde toplanmasını öncelikli hedef olarak belirleyen" ABD önerisini sunmuştu. Bu gündemle 5 Ağustos'ta toplanan Bakanlar Kurulu, orduya silahların yıl sonuna kadar toplanmasına dair bir plan hazırlama görevi vermişti.
Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım, kararın çıktığı gün yaptığı açıklamada, "İsrail'in saldırıları sürerken Hizbullah'ın gücünden vazgeçmeyi kabul etmeyeceğini, bu yönde yapılan baskıları da kabul etmeyeceğini" söyledi. 6 Ağustos'ta Hizbullah'tan yapılan yazılı açıklamada da Selam hükümetinin kararının "Lübnan'ı İsrail'e karşı direniş silahından mahrum bırakacağı" iddia edilerek karar eleştirilmişti.
Buna karşın Bakanlar Kurulu, 7 Ağustos'ta yaptığı toplantıda, Hizbullah da dahil olmak üzere ülkedeki tüm silahlı varlığın devlet tekeline alınması ve grupların elindeki silahların toplanması kararını kabul etti. Şii bakanlar toplantıyı terk etti.
Toplantıyı terk eden bakanlardan Çalışma Bakanı Muhammed Haydar, ABD önerisini onaylamadıkları için toplantıdan ayrıldıklarını ancak hükümetten çekilmediklerini belirtti. Enformasyon Bakanı Paul Markus ise hükümetin kararlarının istikrarı sağlamayı, devlet otoritesinin tesisini ve yeniden inşayı hedeflediğini söyleyerek, "Toprakların tamamında, Hizbullah dahil olmak üzere, silahlı varlığın sona erdirilmesi ve sınırda ordunun konuşlandırılması konusunda mutabık kaldık." dedi.
İranlı Yetkililerin Açıklamaları
Ali Ekber Velayeti, 9 Temmuz'da yaptığı açıklamada, "Lübnan’daki aklıselim sahibi kişilerin, Hizbullah’ın silahsızlandırılmasını engellemesi ve ABD ile İsrail’in planlarına karşı koyması gerektiğini" söylemişti. Velayeti, Lübnan hükümetinin Hizbullah'ı silahsızlandırma kararına karşı çıkmıştı.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ise 6 Ağustos'ta katıldığı bir televizyon programında, İran’ın müttefiki Hizbullah’ın kararlarına desteğini dile getirerek, "Bu konudaki nihai karar Hizbullah’a ait olacaktır. Biz ona uzaktan destek veriyoruz ancak kararlarına müdahale etmiyoruz." ifadesini kullanmıştı.
