Prof. Dr. Ömer Özkan: "Organ nakli konusunda inanılmaz ilerdeyiz"
Akdeniz Üniversitesi Prof. Dr. Tuncer Karpuzoğlu Organ Nakli ve İleri Sağlık Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ömer Özkan, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Fen Lisesi öğrencileriyle Fen Lisesi Konferans Salonu’nda buluştu. Söyleşide Özkan, organ naklindeki mevcut durumu, tıptaki uzmanlaşmayı, yapay zekâ ve rejeneratif tıp çalışmalarını değerlendirdi.
Organ naklinde Türkiye'nin yeri
Özkan, organ naklindeki başarılara vurgu yaparak, "Organ nakli konusunda inanılmaz ilerdeyiz" dedi. Ancak, Türkiye'de organ nakillerinin yüzde sekseni canlıdan yapılırken, İspanya gibi ülkelerde bu oranın yüzde sekseni kadavradan gerçekleştiğini belirtti: "Biz de yüzde yirmisi kadavradan yapılıyor." Özkan, bunun sağlıklı bir insanda risk alınmasına yol açtığını ve kadavradan organ bağışı bilincinin Türkiye’de henüz yeterince gelişmediğini ifade etti.
Öğrencilere kariyer tavsiyesi
Öğrencilerle buluşmaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Özkan, meslek seçiminde sadece puan değil, mesleği sevmenin önemini vurguladı. Öğrencilere tercihlerini yaparken "Bu işi yapmak ister miyim?" sorusunu sormalarını tavsiye etti ve herkesin hayran olduğu bir meslekte mutsuz olmanın anlamı olmadığını belirtti.
Tıpta uzmanlaşma ve alt dallar
Özkan, tıp mesleğinin artık genel hekimlikle sınırlı olmadığını, güçlü bir uzmanlaşma sürecinden geçtiğini anlattı. Organ nakli, organ üretimi, genetik ve immünoloji gibi alanlara dikkat çeken Özkan, örnek vererek tıptaki ayrışmayı şöyle özetledi: gözün önü, arkası ve göz tansiyonuyla ilgilenen doktorların ayrı uzmanlıklar haline gelmesi gibi, birçok dalın daha da inceldiğini söyledi.
Hastayla iletişim ve psikolojik yük
Cerrah ve hekimlerin doğrudan insan psikolojisiyle uğraştıklarını belirten Özkan, iyi bir karşılama, hastayı anladığınızı hissettirme ve süreci doğru bilgilendirmenin hastanın psikolojik yükünü azalttığını vurguladı. Tıpta "komplikasyon" kavramının her zaman var olduğunu, her şeyin yolunda gitmeyebileceğini ve hastanın bilgilendirilmesinin (onam formu) etik ve kanuni bir sorumluluk olduğunu hatırlattı.
Yapay zekâ hakkında görüşler
Yapay zekânın tıp sektörünü nasıl etkileyeceği sorusuna Özkan, "Yapay zeka insanların yüklediği bir kavram" yanıtını verdi. Yapay zekânın şu an için insanların bilgilerini, web ve arama motorlarından topladığı verilerle kullandığını, nihai performansının insan organik zekâsının belirlediği ölçüde olacağını belirtti.
Cerrahlıkta mesai kavramı
Özkan, cerrahlıkta sabit mesai kavramının lüks olduğunu söyleyerek, ameliyat sürelerinin öngörülemeyebileceğini ve bu nedenle çalışmanın esnek ve yoğun olduğunu anlattı. Gecenin ikisinde bile zevkle işe gittiğini, hastaya ihtiyaç olduğunda fayda sağlamanın büyük bir haz verdiğini ifade etti: "Mesai kavramı yok."
Akademik çalışma ve teknolojik gelişim
Doktorluğun sürekli okumayı, kongrelere katılmayı ve yayın yapmayı gerektirdiğini belirten Özkan, bir akademik ortamda sürekli araştırma yapmanın önemine vurgu yaptı. Mikrocerrahideki gelişmeleri örnek göstererek, 1905'te damarların birbirine dikilip kan akabileceğinin keşfiyle başlayan sürecin bugün 0.2 mm (200 mikron) ve hatta 50 mikron çapındaki iğnelerle dikiş atılan süper mikrocerrahiye evrildiğini anlattı.
Organ üretimi ve rejeneratif tıp
Yapay organ çalışmalarıyla ilgili olarak Özkan, "Organ üretimi dediğimiz şey rejeneratif tıptır" diyerek doku üretimi alanındaki ilerlemeleri paylaştı. Laboratuvar ortamında deri, mesane ve böbrek dokusunun 2 boyutlu üretildiğini, şimdi amaçlarının bu dokuları 3 boyutlu üretmek ve içine damar yerleştirmek olduğunu söyledi. Bu hedef gerçekleştirildiğinde sürecin çok hızlı ilerleyeceğini belirtti.
Prof. Dr. Ömer Özkan'ın çalışmaları ve öğrencilere yönelik mesajları, tıp eğitiminde yönlendirme, organ nakli bilincinin artırılması ve tıpta yenilikçi yaklaşımların önemini bir kez daha ortaya koydu.
AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ PROF. DR. TUNCER KARPUZOĞLU ORGAN NAKLİ VE İLERİ SAĞLIK ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ MÜDÜRÜ PROF. DR. ÖMER ÖZKAN, TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ FEN LİSESİ’NDE ÖĞRENCİLERLE BİR ARAYA GELDİ.
