RSV vakalarında artış: Bebekler için alarm zilleri
Kış ayları yaklaşırken respiratuvar sinsityal virüs (RSV) vakalarında artış görüldüğüne dikkat çeken uzmanlar, özellikle ilk kışını geçiren bebekler için önlem alınması gerektiğini vurguluyor. RSV, her yıl milyonlarca çocuğu etkileyen ve bebeklerde bronşiolitin en sık sebebi olan ciddi bir solunum yolu virüsüdür.
Uzman uyarısı ve bilimsel veriler
Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Hamidiye Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Vefik Arıca konuyla ilgili, "RSV sıradan bir nezle değildir; bebeklerin bronşlarına yerleşip nefes darlığı yapan en tehlikeli solunum virüsüdür" diye uyarıyor. Prof. Dr. Arıca, The Lancet dergisinde yayımlanan analizlere göre her yıl 5 yaş altı 33 milyon çocuğun RSV enfeksiyonu geçirdiğini, bunlardan yaklaşık 3,6 milyonunun hastaneye yatırıldığını ve 100 binden fazla çocuğun hayatını kaybettiğini belirtiyor. Ölümlerin 45 bini ise henüz altı ayını doldurmamış bebeklerde meydana geliyor.
Kimler daha yüksek risk altında?
Prof. Dr. Arıca, Türkiye verilerinin de benzer tabloyu gösterdiğini; yapılan çok merkezli araştırmalarda alt solunum yolu enfeksiyonu nedeniyle hastaneye yatan 2 yaş altı çocukların %38inde RSV tespit edildiğini aktarıyor. Kış aylarında görülen bronşiolit vakalarının ise %60-80'inden RSV sorumlu. Ekim-Nisan döneminde çocuk servislerini dolduran bronşiolit tablolarının başrolünde RSV bulunuyor. Özellikle ilk kışını yaşayan bebekler, prematüre doğanlar, doğuştan kalp hastalığı veya kronik akciğer hastalığı olanlar ile bağışıklığı baskılanmış çocuklar en yüksek risk grubunu oluşturuyor.
Hastalık seyri ve uzun dönem etkiler
RSV bazı çocuklarda hafif üst solunum yolu belirtileriyle geçse de bebeklerde ağır nefes darlığı, hızlı solunum, göğüste çekilme, beslenme güçlüğü, oksijen düşüklüğü ve morarmaya yol açabiliyor. Prof. Dr. Arıca, "RSV önce kandırır, sonra nefesi keser" ifadeleriyle uyarıyor ve ağır RSV bronşioliti geçiren bebeklerin %30-40'ında sonraki yıllarda tekrarlayan hışıltı ve astım benzeri tablolar gelişebildiğini ekliyor. RSV'nin astımın nedeni olmadığı, ancak tetikleyicisi olabileceği belirtiliyor.
Bulaşma ve korunma önerileri
Virüsün yetişkinlerden bebeklere kolayca geçebildiğini hatırlatan Prof. Dr. Arıca, yetişkinlerin hafif soğuk algınlığı belirtileriyle bebeklere virüs taşıyabileceğini söylüyor. Korunma için önerilen önlemler arasında ellerin sık yıkanması, hasta kişilerin bebekten uzak tutulması, sigara dumanından kaçınılması, kalabalık ve kapalı alanlardan uzak durulması ve kreşe giden çocukların semptomluyken bebeklerle temas ettirilmemesi bulunuyor. Ayrıca antikor verilerek bağışıklık kazandırılması yöntemi, hayatlarının ilk kışını yaşayan tüm bebeklere tavsiye ediliyor; yüksek riskli gruplar için de ayrı öneriler mevcut.
Uzmanlar, kış aylarında RSV kaynaklı vakaların artış eğiliminde olduğunu ve ailelerin uyanık olması gerektiğini vurgulayarak erken belirti ve korunma önlemlerinin önemine dikkat çekiyor.
SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ, HAMİDİYE TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI ANA BİLİM DALI ÖĞRETİM ÜYESİ PROF. VEFİK ARICA
