Sahabe Çarşısı Gazze'de Direniyor
HUSNİ NEDİM - Gazze kentinin kalbinde yer alan Sahabe Çarşısı, İsrail'in yoğun bombardımanı ve zorla yerinden etme planlarına rağmen ayakta kalmaya devam ediyor. Derec Mahallesi'ndeki çarşı, ziyaretçi sayısının azaldığı bir ortamda sınırlı sayıda tezgah ve işyeriyle yaşamın izlerini taşıyor.
Çarşıya gelenler: Hayatı sürdürme mücadelesi
Saldırılar ve ablukaya rağmen çarşı, Gazze'de hayatın nabzının attığı az sayıdaki yerlerden biri olarak öne çıkıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'ye yönelik bombardımanın derhal durdurulması çağrısını görmezden gelen İsrail ordusunun hava saldırıları devam ederken, ihtiyaçlarını karşılamak için çarşıya gelen bir grup Filistinli ölüm riskini göze alarak alışveriş yapıyor.
Reşid Caddesi kapanışı krizi derinleştirdi
İsrail ordusunun 1 Ekim tarihinde Gazze Şeridi’nin güneyinden kuzeyine dönenler için kullanılan sahil yolu Reşid Caddesi'ni kapatmasının ardından kentte gıda ve temel ihtiyaç sıkıntısı arttı. Bu cadde, mart ayında doğudaki Selahaddin Caddesi'nin kapatılmasıyla Gazze Şeridi’nin kuzeyi ile güneyi arasındaki en önemli bağlantı yoluydu.
Kasım 2023'ten itibaren İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nin doğu sınırından batıdaki deniz kıyısına kadar uzanan ve Selahaddin Caddesi’yle kesişen Netzarim Koridoru'nu oluşturarak Reşid Caddesi'ni Filistinlilerin kullanımına kapatmıştı. Cadde, Ocak 2024'teki kısa süreli insani ateşkes sırasında tekrar trafiğe açıldı ancak yakın zamanda yeniden kapatıldı.
O dönemde yardım konvoylarının geçişine izin verilmemesi kuzeyde kıtlığı tetiklemiş, ordu ise Filistinlileri güvenlik kontrol noktalarından geçirerek güneye gitmeye zorlamıştı.
Gıda krizi derinleşiyor
40 yaşındaki Mahir Mahmud, Gazze kentinde kalmayı tercih edenlerden. Sahabe Çarşısı’ndaki küçük tezgahında birkaç çeşit sebze satmaya çalışan Mahmud, tezgahını göstererek, "Reşid Caddesi kapatıldıktan sonra elimde kalan tek şey bunlar." dedi. Mahmud, cadde kapanınca gıda ve temel ihtiyaçların şehre ulaşmadığını vurguluyor ve bunun halkın satın alma gücünü ciddi şekilde etkilediğini belirtiyor.
27 yaşındaki Ahmed Delul, ailesinin geçimini sağlamak için çarşıda seyyar arabasıyla konserve ürünleri satıyor. Delul, devam eden saldırıların çalışanların büyük kısmının işini kaybetmesine neden olduğunu, Dünya Bankası sınıflamasına göre Gazze'deki Filistinlilerin tamamının yoksulluk sınırının altına itildiğini ifade ediyor. Delul, Reşid Caddesi'nin kapanmasının ürün fiyatlarında keskin artışlara yol açtığını belirterek çarşıdaki hareketliliği "son derece zayıf" diye nitelendiriyor ve "Bazı Filistinliler yiyecek bir lokma bile bulamıyor." diyor.
Konserveler temel besin haline geldi
Delul, İsrail’in Gazze kapılarını insani yardımlara kapatması ve un gibi temel gıdaların tedarikini engellemesi sonucu fasulye konservelerinin aylardır birçok aile için temel besin kaynağına dönüştüğünü söylüyor. İfade ettiği üzere, konservelerin fiyatı savaş öncesine göre 5 kat arttı ve tedarik devam etmezse daha da yükselebileceği uyarısında bulunuyor.
Delul ile röportaj sırasında Derec Mahallesi'ne atılan bir top mermisinin şiddetli patlaması bölgeyi yoğun dumanla kapladı. Buna rağmen Delul, ailesinin geçimini sağlamak zorunda olduğu için satışını sürdürdü.
Alışveriş zorluğu ve göçe direnç
Filistinli Halid Seyfeddin ise çarşıda bisikletiyle dolaşıp en uygun fiyatlı ürünleri arıyor. Seyfeddin, acı bir ses tonuyla, "Saatlerce un, gıda ve sebze aradım ama bulamadım. Reşid Caddesi kapatıldıktan sonra bu ürünleri pazarlarda görmek neredeyse imkânsız hale geldi." dedi. Pazarlardaki tükenişin kıtlığı ağırlaştırdığına dikkat çekiyor ve durumu, Filistinlileri yiyecek bulmak için yerlerinden zorla göçe itmeye yönelik bir baskı girişimi olarak değerlendiriyor.
Durumun genel tablosu
Gazze'deki hükümetin Medya Ofisi'ne göre yarım milyondan fazla kişi hâlâ İsrail’in kuşatması altındaki Gazze'de yaşamını sürdürüyor. Zorlayıcı yaşam koşullarına rağmen halk, kendilerine dayatılan güneye göçü reddediyor. İsrail ordusu ise Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Gazze kentini işgal amacıyla 16 Eylül'de başlattığı kara saldırıları kapsamında kente yönelik yoğun operasyonlarını sürdürüyor.
