Sivas'ta 400 Yıllık Mezar Taşları Orhun Kitabelerini Andırıyor
Sivas'ın Karayün köyünde yer alan 4 asırlık mezarlık, Orhun Kitabelerini andıran dev mezar taşlarıyla ziyaretçilerini büyülüyor. Üzerlerinde hiçbir isim veya yazı bulunmayan taşların hikâyesi köyde nesilden nesile aktarılıyor.
Kent merkezine yaklaşık 28 kilometre, köye ise yaklaşık 1 kilometre uzaklıktaki mezarlıkta, büyüklü ve küçüklü taşlar görenleri hayrete düşürüyor. Mezar taşlarının yaklaşık 400 yıllık olduğu tahmin ediliyor ve hangi mezarın kime ait olduğu köy halkı tarafından sözlü olarak korunuyor.
Taşların gösterişli boyutlarının o dönemde ailenin maddi gücüyle bağlantılı olduğu öne sürülüyor. Köy sakinleri, taşların dereden toplanıp kağnı arabalarıyla mezarlığa getirildiğini, herkesin kendi atasının mezarını belirlemek için bu taşları diktiklerini anlatıyor. O dönemde okuma-yazmanın yaygın olmaması ve sanatkâr eksikliği nedeniyle mezar taşlarına yazı işlenmediği belirtiliyor.
Köylü Anlatıyor: 400 yıllık bir tarihi var
Hüseyin Çakır mezarların tarihini nesillerce aktardıklarını şu sözlerle anlattı:
Aklımızın yettiğince, bize anlatılanlara yaklaşık 400 yıllık bir tarihi olduğu söylenir. Bugünün şartlarında bu taşların dikilmesinde ailenin gücü etkili olduğu, ailedeki kişi sayısı ve hayvanların gücüyle bağlantılı olduğu düşünülür. Dereden taşlar toplanır ve getirilir, herkes kendi atasının mezarını belirlemek için taşlar dikmiş. Rivayete göre köyümüz 500 yıl önce kurulmuş, ilk kurulduğunda 5 hane varmış, bunların çoğalması ve başka yerlerden göç almasıyla köy bu hâle gelmiş. Bu taşların yapımı ve getirilmesi tamamen o dönemde ailenin gücüne bağlıymış. Taş dereden kesilir, kağnıya bağlanır ve buraya getirilirmiş. O zaman imece usulü de vardı. Kendi rızkları bittiğinde, sonbahar aylarında yardımlaşarak bu taşları dikmişler. Özel bir anlamı yok, sadece atayı tanımak ve unutmamak için yapılmış. O dönemde okuma yazma olmadığı için mezarlarda yazı yoktur ve o sanatı işleyecek insan da bulunmazmış. Bazı eski mezarlarda Osmanlıca yazılar var, ama küçükken rivayetleri dinlemeyi severdim. Köy odalarımız vardı, büyüklerimiz otururdu, biz onlara su getirip götürürdük, onlar kendi aralarında konuşur, bize bu mezarın hangi aileye ait olduğunu anlatırlardı. Biz de aklımızda tutarak nesillerce aktardık.
4 asırdır ayakta duran dev mezar taşları, dönemin yaşam koşulları ve toplumsal ilişkilerine ışık tutuyor ve köy ziyaretçilerinin ilgisini çekmeye devam ediyor.
SİVAS’IN KARAYÜN KÖYÜNDE YER ALAN 4 ASIRLIK MEZARLIK, ORHUN KİTABELERİNİ ANDIRAN DEVASA MEZAR TAŞLARIYLA DİKKAT ÇEKİYOR. ÜZERLERİNDE HİÇBİR YAZI BULUNMAYAN TAŞLARIN HİKÂYESİ İSE NESİLDEN NESİLE AKTARILIRKEN, ZİYARETÇİLERİNE İSE AÇIK HAVA MÜZESİ ATMOSFERİ SUNUYOR.
