Smotrich: Netanyahu E1 ile Batı Şeria İşgalini Destekliyor
İsrail’in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Batı Şeria'da Filistinlilerden gasbedilen topraklar üzerine kurulan yerleşimleri genişletme yönündeki kararda Başbakan Binyamin Netanyahu'nun desteğini aldığını açıkladı.
E1 Projesi ve Bakanın Açıklamaları
Ma'ale Adumim yerleşiminde konuşan Smotrich, Filistinlilerden gasbedilen yerleşimleri genişletecek E1 projesi'nin, Filistin devletini tanıma kararı almış Batı ülkelerine sahada bir yanıt olduğunu savundu. Smotrich, "Bugün dünyada bir Filistin devletini tanımaya çalışan herkes, bizden sahada bir cevap alacak." diyerek, Filistin'in kurulmasına izin vermeyeceklerini belirtti.
Smotrich, işgal altındaki Batı Şeria'yı Tevrat rivayetlerine göre "Yahuda ve Samara" olarak nitelendirerek, "Netanyahu, Yahuda ve Samara ile ilgili her konuda beni destekliyor." iddiasında bulundu.
Onay Süreci ve Uluslararası Tepki
Haaretz gazetesi, E1 projesi'nin Batı Şeria'nın kuzeyini güneyinden ayıracağını ve projenin onayının gelecek hafta beklenebileceğini aktardı. İsrail Sivil İdare Birimi Yüksek Planlama Kurulu'nun, 20 Ağustos'ta E1 kapsamında 3 bin 401 yasa dışı konutun inşasına nihai onay vermek üzere toplanacağı bildirildi.
Filistin Yönetimi ve Avrupa Birliği başta olmak üzere uluslararası toplum, E1 hamlesine itiraz ediyor; projenin Doğu Kudüs ve Batı Şeria arasındaki bağlantıyı kopararak iki devletli çözüm şansını yok edeceği vurgulanıyor.
Projenin Yerel ve Hukuki Boyutu
Tarihsel olarak Doğu Kudüs'ün bir parçası sayılan ancak Ayrım Duvarı'nın Batı Şeria kısmında kalan Azeriye yakınındaki Ma'ale Adumim yerleşimini Batı Kudüs'e bağlamak amacıyla başlatılan E1 kapsamında, bölgeye 4 binden fazla yerleşim birimi ve otel inşa etmek için 12 bin dönüm Filistin toprağının gasbedildiği belirtiliyor. Projenin hayata geçirilmesi halinde 5 binden fazla Filistinlinin topraklarından sürülebileceği ifade ediliyor.
Birleşmiş Milletler, işgal altındaki Filistin topraklarındaki İsrail yerleşimlerini yasa dışı kabul ediyor. Ayrıca, Birleşmiş Milletler'in en üst yargı mekanizması Uluslararası Adalet Divanı, Temmuz 2024'te işgalci İsrail'in tüm "yeni yerleşim faaliyetlerini" durdurması ve İsraillilerin gasbettiği tüm Filistin topraklarından çıkarılması gerektiği yönünde görüş bildirmişti; İsrail bu kararı reddetmişti.
Sonuç: Smotrich'in açıklamaları ve planlanan onay oturumu, E1 projesinin kısa vadede gündemde kalacağını ve uluslararası alanda yeni tartışmalara yol açacağını gösteriyor.
