TENMAK Gıda Güvenliğine ‘Dokunuş’ Yapıyor
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı çatısı altındaki TENMAK laboratuvarları, Türkiye’nin tarım ve gıda arz güvenliğini güçlendirmek için çok disiplinli araştırmalar yürütüyor. Nükleer Enerji Araştırma Enstitüsü (NÜKEN) Tarım ve Gıda Araştırmaları Grubu özellikle iklim değişikliğine uyum sağlayacak bitki çeşitleri, gıda raf ömrünü uzatacak uygulamalar ve yenilikçi tarım teknolojileri üzerinde odaklanıyor.
Kuraklığa Karşı Yeni Çeşitler
TENMAK laboratuvarlarında, küresel iklim değişikliğinin neden olacağı zorluklar dikkate alınarak yüksek sıcaklık toleranslı, kuraklığa adapte olabilen ve ilkbahar geç donlarının zararından kaçınabilecek yeni bitki çeşitleri geliştiriliyor. Bu çalışmalar, tarımsal arz güvenliğinin sürdürülebilirliğini artırmayı hedefliyor.
Sebze, Meyve ve Çiçeklerde Mutasyon Islahı
Laboratuvarlarda buğday, darı, nohut, domates, marul, yeşil fasulye, elma, portakal, Trabzon hurması, mandalina, çay, Antep fıstığı, kayısı, kalanşo ve gül gibi farklı türlerde mutasyon ıslahı ve ilgili biyoteknolojik yöntemler kullanılarak çeşit geliştirme çalışmaları yürütülüyor.
Afetlere Yönelik Uzun Raf Ömürlü Ekmek Reçetesi
TENMAK NÜKEN, gıda ışınlama imkanlarıyla farklı gıda gruplarında raf ömrünü uzatmaya yönelik araştırmalar yapıyor. Özellikle afet dönemlerine yönelik uzun raf ömürüne sahip ekmek reçetesi geliştirilmesi ve koruyucu katkı maddesi içermeyen ekmeklerin korunabilmesi için çalışmalar sürdürülüyor.
Daha Az Su ile Etkin Sulama
İklim değişikliğinin yol açtığı su kısıtının tarımsal üretimde kayba dönüşmemesi için TENMAK NÜKEN, daha az su kullanımıyla bitki gelişimini en üst düzeye çıkaracak etkin sulama projeleri üzerinde çalışıyor.
Dikey Tarım ve Yapay Zekâ Uygulamaları
Kapalı alan ve sera üretimine yönelik yerli dikey tarım teknolojileri geliştiriliyor; bu sistemlere yapay zekâ entegrasyonu ve dizayn çalışmalarıyla karbon ayak izinin azaltılması hedefleniyor. Ayrıca, dikey tarım sistemlerine uygun yeni çeşitlerin mutasyon ıslahı ile geliştirilmesi üzerinde de çalışmalar yapılıyor.
Hedef: Yüksek Kalite ve Besin İçeriği
Nükleer Bilimler ve Malzeme Araştırmaları Koordinatörü Dr. Kadriye Yaprak Kantoğlu, grup çalışmalarını özetleyerek, gıda ışınlama, bitki besleme ve bitki koruma alanlarında araştırmalar yürüttüklerini ve bugüne kadar mutasyon ıslahı ile çok çeşitli türlerde yeni çeşitler geliştirdiklerini belirtti. Kantoğlu, "Temel hedefimiz, değişen iklim koşullarına adaptasyonu yüksek, verim ve kalitesi, özellikle besin içeriği yüksek olan yeni çeşitlerinin mutasyon ıslahı ile geliştirilmesi." dedi.
Işınlanmış Gıdaların Güvenliği
Kantoğlu ayrıca, "Işınlanmış gıda teknolojisi, bugün raflardaki gıdaların ömrünün uzatılması, özellikle gıdalarda söz konusu olan mikrobiyal yükün azaltılması, filizlenmenin engellenmesi gibi amaçlarla çok yoğun olarak dünyada uygulanan tekniklerden bir tanesi. İnsan sağlığına herhangi bir zararı olmayan, insan sağlığına katkısı olan uygulamalardan biri" ifadelerini kullandı.
NÜKEN TARIM VE GIDA ARAŞTIRMALARI GRUBU, BÜNYESİNDEKİ LABORATUVARLARDA TÜRKİYE’NİN TARIM VE GIDA ALANINDA ARZ GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMLAŞTIRMASINA KATKI SAĞLAYACAK ARAŞTIRMALARINI SÜRDÜRÜYOR.
