Kanserde Kritik Adım: Erken Tanı
Dünya genelinde kanser vakalarının hızla arttığına dikkat çeken uzmanlar, hastalıkta hayat kurtaran en önemli unsurun erken tanı olduğunu belirtiyor. Beyhekim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Bölümünden Uzman Dr. Aziz Kurtuluş, küresel ölçekte her yıl yeni kanser tanısı alan hasta sayısının yüksek olduğuna vurgu yaptı.
Dr. Aziz Kurtuluş şöyle dedi: "Kanser tüm dünyada hızla artış gösteriyor. Dünyada her yıl yaklaşık 20 milyon yeni tanı alan hasta bulunuyor. Bunlardan da her yıl yaklaşık 10 milyon kişi hayatını bu hastalıktan dolayı kaybediyor. Dünyada ölüme bağlı nedenlerde kalp hastalıklarından sonra ikinci en sık hastalık kanser hastalığı. Bu nedenle de erken tanı bu hastalıkta önemli. Burada tanıda ve etiyolojide nedenleri açısından bakacak olursak özellikle çevresel ve genetik faktörler rol oynuyor. Çevresel faktörlerde de sigara, alkol, obezite, hareketsizlik, radyasyon, bazı enfeksiyöz nedenler rol alıyor. Tanıda da daha çok şikayet olarak hastalarımıza halsizlik, kilo kaybı, iştahsızlık, bulantı, kusma, vücudun herhangi bir yerden olan kanamalar, daha çok şikayetler bu şekilde oluyor. Bu tür şikayetleri olan hastaların vakit kaybetmeden en yakın sağlık merkezine başvurmaları gerekmektedir".
Erken Tanı İçin Tarama ve Kontroller
Uzmanlar, şikayet olmasa dahi düzenli taramanın önemine dikkat çekiyor. Dr. Aziz Kurtuluş, KETEM merkezlerinde yapılan başlıca taramaları şu şekilde sıraladı:
Meme kanseri: 40 yaş sonrası kadınlarda yıllık klinik meme muayenesi ve 2 yılda bir mamografi öneriliyor.
Rahim ağzı kanseri: 30 yaş sonrası 5 yılda bir smear testi ve HPV DNA testi yapılması tavsiye ediliyor.
Kolorektal kanser: 50 yaş sonrası 2 yılda bir gaita gizli kan testi ile tarama öneriliyor.
Tanı sürecinde uygulanan yöntemler arasında kan tahlilleri, röntgen, ultrason, tomografi, MR ve kesin tanı için biyopsi yer alıyor. Ayrıca, genetik ve moleküler testlerin tanı ve tedavi planlamasında giderek daha fazla rol oynadığı vurgulanıyor: "Hedefe yönelik tedaviler dediğimiz sağlıklı hücrelere etki etmeyen, kanser hücreleriyle savaşan tedaviler açısından da bu testler önem arz ediyor."
Koruyucu Önlemler ve Gençlerde Görülme Eğilimi
Çevresel etkenlerden uzak durmanın ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının önemine işaret eden Dr. Kurtuluş, koruyucu önerileri şöyle özetledi: "Sigarayı bırakmak, alkolü bırakmak, düzenli egzersiz, uygun bir diyet programı ve erken tanı, tarama açısından da KETEM’lerde bu taramalarımızı yaptırmamız kanser hastalığını önlemek açısından büyük rol oynuyor."
Dr. Kurtuluş ayrıca, kanser vakalarının daha çok 50 yaş ve sonrası görülmesine karşın çevresel faktörlerin etkisiyle daha erken yaşlarda da ortaya çıkabildiğini belirtti. Çocukluk çağındaki kanser vakalarında genetik faktörlerin daha fazla rol oynadığına dikkat çekerek, şüphe durumunda vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini ekledi.
(TH-FM-
Kanser tedavisinde en önemli adım erken tanı