Yanan Ormanlar Bölgeye Uygun Fidanlarla Ağaçlandırılıyor
İRİZ ÖZBAKIR - Yanan orman alanlarının ağaçlandırılmasında, bölgeye özgü iklime, toprağa, rakıma ve güneş alma durumuna uygun fidanlar tercih ediliyor.
Bilimsel planlama ile yeniden ormanlaştırma
Türkiye, en fazla ağaçlandırma yapan ülkeler sıralamasında Avrupa'da birinci, dünyada dördüncü; orman varlığını en fazla arttıran ülkeler sıralamasında Avrupa'da birinci, dünyada altıncı sırada yer alıyor. Ülkenin orman varlığı 1973'te 20,2 milyon hektar iken, geçen yıl 23,4 milyon hektara yükseldi.
Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey, AA muhabirine yaptığı açıklamada, orman yangınlarının ardından zarar gören bölgelerin yeniden yeşillendirilmesinin tamamen bilimsel planlama ve teknik bilgi çerçevesinde yürütüldüğünü vurguladı. Karacabey, yanlış zamanda ya da hatalı yöntemle yapılacak ağaçlandırmanın yıllar sürecek emeğin boşa gitmesine yol açabileceğini belirtti.
Yangın sonrası ilk adımın detaylı etüt çalışmaları olduğunu belirten Karacabey, orman tipi, toprak yapısı, iklim koşulları ve mevcut tohum stokunun incelenerek hangi ağaçlandırma yönteminin uygulanacağına karar verildiğini söyledi.
Doğal gençleştirme ve yöresel fidan kullanımı
Karacabey, kızılçam ormanlarında doğal gençleştirme yöntemini tercih ettiklerini anlatarak, "Kızılçam bu toprakların bir mucizesidir. Yangın sonrası, yüksek ısıyla açılan kozalaklardan dökülen tohumlar, ilk yağmurla birlikte filizlenir. Bu yöntem, doğanın kendi yenilenme gücünden yararlanır." ifadelerini kullandı.
Yanmış ağaçların dallardan temizlenerek toprağa serildiğini, hafif toprak işlemesiyle sonbaharda binlerce fidanın kendiliğinden sürgün verdiğini; makilik alanlarda ise köklerden sürgün verme yoluyla doğanın kendi onarım sürecine girildiğini aktardı.
Doğal gençleştirmenin yetersiz olduğu durumlarda ise yerel türlerden üretilmiş fidanlarla ağaçlandırma yapıldığını belirten Karacabey, "Her fidan her bölgede gelişmez. İklime, toprağa ve rakıma uyumlu, yöreye özgü genetik özellikte fidanlar kullanırız. Bu sayede sulama ve bakım ihtiyacı en aza iner, orman uzun ömürlü olur." dedi.
Tür çeşitliliği ve yanlış algılar
Karacabey, ağaçlandırma çalışmalarında yalnızca çam dikildiği yönündeki yanlış algıya dikkat çekerek, Türkiye ormanlarında meşe, sedir, ladin, kestane, kızılağaç, gürgen gibi birçok türün doğal olarak yetiştiğini belirtti. Yangın sonrası fidan seçiminde mutlaka bölgeye özgü iklim, toprak, rakım, güneş alma durumu ve bitki biyolojisinin dikkate alındığını söyledi. Bölgenin ekolojik yapısına uygun ve yangına dayanıklı türlerin öncelikli olduğunu vurguladı.
Karacabey ayrıca, "Zeytin, badem gibi meyveli türlerle tek başına orman oluşturulamaz. Bu türler sulama ve gübreleme ister, yangına hassastır ve erozyonu önlemede etkili değildir. Oksijen üretimi ve karbon tutma gibi ekosistem hizmetleri bakımından da düşük performans gösterirler.
Bu türleri, gelir getirici eylem planlarımız kapsamında, orman köylerimizin ekonomisine destek amacıyla belirlenen alanlara dikiyoruz."
Çamın rolü ve yasal sınırlamalar
Çam ağaçlarının ekosistemin devamlılığı açısından kıymetli olduğunu belirten Karacabey, çamın az su istediğini, yangın sonrası kendini yenileyebildiğini ve ülkede doğal olarak yetiştiğini söyledi.
Karacabey, Anayasa'nın 169'uncu maddesi gereği yanan orman alanlarının başka amaçla kullanılamayacağını, bu nedenle söz konusu alanların yeniden ağaçlandırılarak ormanlaştırıldığını vurguladı.
Milli Ağaçlandırma Günü ve kampanya
Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda, 2019'dan bu yana her yıl 11 Kasım'da ülke genelinde kutlanan Milli Ağaçlandırma Günü etkinlikleri kapsamında gerçekleştirilen Geleceğe Nefes Ağaçlandırma Kampanyası çerçevesinde, 81 ilde toplam 34,7 milyon fidan toprakla buluşturulduğunu hatırlattı.
