Trump’ın Venezuela Hamlesi Küresel Ticareti Geriyor
Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) Donald Trump yönetiminin Venezuela’ya yönelik baskıları, Karayip Havzası’nda tansiyonu yükseltiyor ve uzmanlara göre bölgesel gerilim küresel ticari dengeleri tehdit ediyor.
ABD’nin yaptırım adımları ve Caracas’ın tepkisi
Trump yönetimi, Aralık 2025’te Venezuela’nın petrol ticaretine karşı uyguladığı baskıyı sertleştirerek, yaptırımlı petrol tankerlerinin Venezuela’ya giriş-çıkışına "tam ve eksiksiz abluka" emri verdiğini duyurdu. Bu kapsamda ABD’nin Venezuela açıklarında bir tankeri durdurup denetlediği ve bunun "gölge filo" üzerinden yaptırımları delmeye karşı bir hamle olduğu aktarıldı; Venezuela ise bu kararı "uluslararası korsanlık" olarak nitelendirdi.
Ayrıca Trump yönetimi, Venezuela petrolünü ithal eden ülkelere yüzde 25’e kadar ek tarife uygulanabilmesini öngören bir kararnameyle üçüncü ülkeler üzerinden ticareti caydırmayı amaçladı.
Uzman: Bölgesel kriz küresel krize dönüşüyor
Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Doç. Dr. Berat Akıncı, İhlas Haber Ajansı muhabirine yaptığı açıklamada, Trump’ın tutumunun Birleşmiş Milletler üyesi bir ülkeye yönelik tehditler içermesinin bölgesel gerilimi küresel düzeye taşıdığını söyledi. Akıncı, Trump’ın dış politikasını hegemonik güç kullanımı çerçevesinde değerlendirdi ve bunun uluslararası gerilimi artırdığını belirtti.
Ticaret ve güvenlik planları gözden geçiriliyor
Akıncı, ülkelerin artık kendi güvenlik ve ticaret altyapılarını yeniden ele almak zorunda kalacağını vurgulayarak, "Amerika’nın istemediği ticari ilişkilere karşı ikili ilişkileri nasıl dengeleyeceğiz?" sorusunun uluslararası alanda ciddi belirsizlik yarattığını ifade etti.
Venezuela’nın rezervi büyük ama payı sınırlı
Venezuela’nın küresel ölçekte en büyük petrol rezervlerine sahip olduğunu kaydeden Akıncı, ancak ülkenin istikrarsızlık nedeniyle pazardan sınırlı pay aldığını belirtti: "Her ne kadar Venezuela en büyük rezervlere sahip olsa da, bölgenin istikrarsızlaştırılması sonucu Venezuela minimize bir pay alıyor."
Ticaret anlayışı 'haydut devlet' çizgisine evriliyor
Akıncı, Trump’ın "kural tanımayan ve belirsiz" dış politika yaklaşımının uluslararası ticaret hukukunu ve devletlerin bağımsız ticaret yapabilme özgürlüğünü kısıtladığını söyledi. Bu eğilimi "haydut devlet" politikasıyla ilişkilendirerek, kararların yalnızca Latin Amerika veya Karayipler için değil, tüm Birleşmiş Milletler üyesi devletler için sonuçlar doğurduğunu vurguladı.
Petrol piyasasına kısa vadede sınırlı etkiler
Akıncı, bölgeye yönelik yaptırımların şimdiye kadar petrol fiyatlarında ciddi bir sıçrama yaratmadığını belirterek, OPEC üyelerinin şoklara karşı üretimi artırma kapasitesinin bulunduğunu söyledi. Venezuela rezervlerinin büyük olmasına karşın işlenip satılma kapasitesinin sınırlı olduğunu ve bunun küresel pazarda payını küçülttüğünü anlattı.
Küresel sistem belirsizlik dönemine giriyor
Son olarak Akıncı, Orta Doğu’daki gelişmeler, Ukrayna-Rusya savaşı ve şimdi Venezuela krizinin art arda gelmesinin ulus devletleri yorduğunu, Amerika Birleşik Devletleri’nin küresel ticaret kurallarını kendi çıkarları doğrultusunda şekillendirmesinin ise dünya ticaretinde yeni bir belirsizlik dönemine işaret ettiğini söyledi.
Analiz: Trump yönetiminin Venezuela hamlesi, hem bölgesel güvenliği hem de küresel ticaret düzenini yeniden değerlendirme zorunluluğu doğuruyor. Uzmanlar, kısa vadede fiyat dalgalanmasının sınırlı kaldığını, ancak orta ve uzun vadede belirsizliklerin artabileceğini kaydediyor.
ALPARSLAN TÜRKEŞ BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ'NDEN DOÇ. DR. BERAT AKINCI
