Bilinçsiz Takviye ve Bitki Çayı Kullanımına Dikkat
Üst solunum yolları rahatsızlıklarının arttığı dönemde, doktor tavsiyesi olmadan kullanılan gıda takviyeleri ve bitki çaylarının önemli sağlık riskleri taşıdığını söyleyen İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Murat Akarsu, bu ürünlerin kontrolsüz kullanımının karaciğere toksik etki ve hatta ölümle sonuçlanabileceğine dikkat çekti. Uzman, özellikle reçetesiz ve karışık ürünlerin etkileşimlerinin göz ardı edildiğini belirtti.
Hekim gözetimi şart
Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dahiliye Bölümü Eğitim ve İdari Sorumlusu Doç. Dr. Murat Akarsu, sözlerine "Bir maddenin ilaç veya zehir diye tanımlanması doza bağlıdır" hatırlatmasıyla başladı. Akarsu, bazı desteklerin "2-3 gramı geçen dozlarda" kullanılabildiğini, Covid döneminden itibaren yüksek doz C vitamini uygulamalarının yayıldığını ancak bunun böbrek taşlarına yol açabileceğini belirtti.
Akarsu, kompleks B vitaminlerinin rastgele birlikte kullanılmasının yerine, eksiklik tespit edilirse ilgili vitaminin yerine konmasının daha doğru olduğunu; magnezyumun ise günümüz yorgunluk şikayetlerinde sık tercih edildiğini ancak laboratuvar verilerine bakılmadan kullanımın risk taşıdığını vurguladı.
Riskli ürünler ve olası etkiler
Uzman, omega-3, probiyotik ve yüksek doz vitamin kullanımına ilişkin önemli uyarılar yaptı. Omega-3'ün çocukluk ve yaşlılıkta faydası olduğunu ancak fazla alındığında kan sulandırıcı etkisi nedeniyle kanama riskini artırabileceğini; bazı vakalarda çarpıntıya yol açabildiğini söyledi. Probiyotiklerin etkisinin yerleşebilmesi için en az "3 ay" gerektiğini, buna rağmen kısa süreli ve kontrolsüz kullanımın yaygın olduğunu belirtti.
Akarsu, vitaminlerde "kan sonuçlarını beklemeden" yüksek doz alımının toplumda sık görüldüğünü, D vitamini düşüklüğünün yaygın kabul gördüğünü ancak bunun da "çok ciddi yan etkilere" ve karaciğer hasarına yol açabileceğini kaydetti: "Kan sonuçlarını beklemeden alıyoruz, ölümcül olabiliyor."
Bitki çayları ve kırılgan gruplar
Bitki çaylarının kontrolsüz kullanımının özellikle yaşlılar, gebeler ve kronik hastalığı olanlar için tehlike oluşturduğunu söyleyen Akarsu, sıvı dengesinin bozulmasının böbrek yetersizliğine ve ölümcül tabloların ortaya çıkmasına yol açabileceğini belirtti. Ayrıca karışımlarda tanımlanmayan bileşenlerin karaciğere toksik etkide bulunabileceğine dikkat çekti.
Akarsu toplumda kilo verme amaçlı kullanılan takviye ve bitki çaylarının ishale, sıvı kaybına yol açarak "yalancı" kilo kaybı oluşturduğunu; bu durumun sağlık açısından yanıltıcı ve zararlı olduğunu söyledi. İnternetten tanımlanmayan ürünlerin alımını kesinlikle önermediğini belirten uzman, elektrolit ve kan değerlerinin bozulabildiğini, poliklinik hastalarının bir kısmının ise "hastanenin aciline" başvuracak kadar ciddi tablolarla geldiğini aktardı: "Hastaların bir kısmı soluğu acilde alabiliyor."
Son olarak Doç. Dr. Murat Akarsu, herkesin takviye ve bitki çayı kullanımında önce hekime danışması gerektiğini, kişiye özel değerlendirme yapılmadan uygulanan desteklerin faydadan çok zarar getirebileceğini vurguladı.
İÇ HASTALIKLARI UZMANI DOÇ. DR. MURAT AKARSU,
