D vitamini Eksikliği Saç Dökülmesini ve Erken Yaşlanmayı Tetikliyor
"Türkiye’nin yüzde 70-80’inde D vitamini eksikliği görülmektedir." Bu uyarıyı yapan Dr. Öğr. Üyesi Hasan Hacıosman, D vitamini eksikliğinin saç sağlığı ve cilt yaşlanması üzerindeki etkilerine dikkat çekti.
Nedenleri
Medicana Ataköy Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü doktoru Hasan Hacıosman, "Türkiye güneşli bir ülke olmasına rağmen D vitamini düzeylerinin yaygın olarak düşük çıkmasının temel nedeni yaşam tarzı, modern alışkanlıklar, Ultraviyole B ışınlarının (UVB) yetersizliği, ten rengi ve kapalı giyim gibi çevresel faktörlerden kaynaklanmaktadır. Beslenmenin ise çok sınırlı bir etkisi vardır." ifadelerini kullandı.
Hacıosman, UVB'nin etkin olabilmesi için güneşe maruziyet koşullarını şöyle açıkladı: "UVB’nin etkin olabilmesi için güneşi 10.00-16.00 arasında 10-20 dk maruziyetle almak gerekir ve kol, bacak ve yüz direkt açıkta olmalıdır. Gölge, cam, bulut, kış UVB’yi engeller."
Saç Dökülmesi ve Tedavi
Dr. Hacıosman, D vitamininin yalnızca kemik sağlığıyla sınırlı olmadığını, bağışıklık, hormon dengesi, kas gücü, cilt yenilenmesi, beyin ve metabolizma üzerinde geniş etkileri olduğunu vurguladı. "D vitamini düşüklüğü özellikle saçların normalden daha fazla döküldüğü telogen (dinlenme fazı) safhasına girmesine ve kadın tipi saç dökülmesine neden olmaktadır."
Hacıosman, D vitamininin saç folikül kök hücrelerini aktive ettiğini; eksikliğinde foliküllerin uzun süren dinlenme fazına girerek saç dökülmesinin arttığını belirtti. Ayrıca "alopecia areata gibi otoimmün saç dökülmelerinde D vitamini ciddi şekilde düşük bulunmuştur." dedi. D vitamin eksikliğinin keratinizasyon bozukluğu ve inflamasyon artışı yoluyla dökülmeyi hızlandırdığı; 20 ng/mL altındaki düzeylerde saç dökülmesinin sık görüldüğü bilgisi paylaşıldı. Tedaviyle genellikle 2-3 ayda dökülmenin azaldığı ifade edildi.
D vitamini Eksikliği ve Erken Yaşlanma
Eksikliğin erken yaşlanma üzerindeki etkisine değinen Dr. Hacıosman, "D vitamini eksikliği kollajen sentezinde bozulma yapması nedeniyle cilt elastikiyetini azaltır ve böylelikle cilt parlak ve dolgun görünümünü yitirir, ciltte kırışıklıklar artar. Yine D vitamini yetersizliği hücresel yaşlanmayı hızlandırır. Ayrıca D vitamininin antioksidan etkisi olduğundan yetersizliğinde serbest radikal birikimi artar." ifadelerini kullandı.
Diğer Değerlere de Bakılmalı
Dr. Hacıosman, saç dökülmesi ve erken yaşlanmanın yalnızca D vitamini eksikliğine bağlı olmadığını; birçok faktörün birlikte değerlendirilmesi gerektiğini belirtti. "Saç dökülmesi en sık ferritin düşüklüğünde görülmekle birlikte B12, çinko düşüklüğü, tiroid fonksiyonları özellikle TSH bozukluğu, stres, uykusuzluk, genetik yapı, hormonal bozukluklar, sigara kullanımı, UV maruziyeti de bunlarda etkilidir." uyarısında bulundu.
Hastaların optimal D vitamini seviyesinin 40-60 ng/mL civarında olması gerektiğini ve saç dökülmesi olanlarda bu aralığın saçın daha güçlü çıkmasıyla ilişkili olduğunu söyledi. Tedaviye başlandıktan sonra saç dökülmesinde 6-12 hafta içinde belirgin azalma, ciltte toparlanmada ise 8-12 hafta süreyle düzelme gözlenebileceği belirtildi.
Tedavi Önerileri
D vitamini tedavisinin kişiye özel planlanması gerektiğini vurgulayan Hacıosman, "Tedavi kan düzeyine, hastanın kilosuna, eşlik eden saç dökülmesi tipine, demir eksikliğine ve diğer hastalıklara göre belirlenmelidir. D vitamin takviyesine en az 3 ay düzenli olarak devam edilmeli ve vitamin 6-12 aya kadar düzenli kullanılmalıdır." diye konuştu.
Ayrıca şu öneriler paylaşıldı: "D vitaminini alırken özellikle yağlı bir öğünle, yemekle birlikte alınmalıdır. Omega-3 ile birlikte almak emilimi artırabilir. K2 vitamini ile birlikte alımı ise kemik yönünden faydalı ancak saç dökülmesi için zorunlu değildir. Toksik dozlara çıkarmamak için tedaviye başladıktan 3 ay sonra D vitamini düzeyi kontrol edilmelidir."
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN HACIOSMAN
