Doç. Dr. İlyas Sarıbaş: "Deprem yönetmeliğimiz iyi, maalesef bu sahaya yansımıyor"
Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (ATÜ) Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlyas Sarıbaş, Türkiye’nin yapı stoğunun ciddi manada güvensiz olduğunu belirterek, "Deprem yönetmeliğimiz çok ciddi manada iyi. Maalesef bu sahaya yansımıyor. Bundan dolayı bizim kayıplarımız çok daha fazla" dedi.
Uluslararası iş birliği: ATÜ ve Camerino Üniversitesi
Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (ATÜ), Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremlerin ardından İtalya’daki Camerino Üniversitesi ile iş birliği başlattı. İki üniversitedeki deprem uzmanları, İtalya ve Türkiye’deki deprem bölgelerini inceleyip sismik süreçler, fay dinamikleri ve sismik tehlikeler hakkında ortak araştırmalar yürütecek.
İş birliği kapsamında ATÜ’de düzenlenen "2023 Türkiye depreminin ardından" çalıştayında uzmanlar sunumlar gerçekleştirdi. Açılış öncesi gazetecilere konuşan İtalya grubunun koordinatörü, Camerino Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Emanuele Tondi, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Bu büyük afetler sonrasında toplanmanın ve iş birliğinin önemli olduğunu düşünüyorum. Özel bilimsel konular var. Deprem sonrası bölgenin kalkınması için lazım olan şeylerin birlikte incelenmeye ihtiyacı var. Çalıştayda hem İtalya’da hem Türkiye’deki depremler arasında kıyaslama yaparak jeolojik olarak sosyoekonomik olarak çalışmalar yaptık"
Çalıştay ve saha gezileri
ATÜ Rektörü Prof. Dr. Adnan Sözen de etkinlikte yaptığı konuşmada iş birliğinin önemine değindi ve şunları söyledi:
"İtalya da bizim gibi deprem bölgesi. Camerino Üniversitesi ile ortaklığımız var. Depremden hemen sonrada kendileri burada incelemelerde bulundular. Şimdi de aradan geçen süreçte depreme karşı ülkemizin gösterdiği başarıyı görecekler ben buna eminim. 450 bin konuta ulaştı şu an Tükiye’nin yaptığı planlamalar çerçevesinde. Burada hem çalıştay hem de saha gezileri düzenledik. Ekiplerimizle inceleme yapacaklar. Bu çalıştayın sonucu son derece önemli"
Sarıbaş'ın değerlendirmesi: Neden kayıplarımız fazla?
Geçtiğimiz günlerde Japonya’da meydana gelen 7,5 büyüklüğündeki depremin, Kahramanmaraş merkezli depremler ile yaklaşık aynı büyüklükte olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. İlyas Sarıbaş, şu ifadelerle değerlendirme yaptı:
"2021 yılında Alaska’da meydana gelen deprem 8.2 büyüklüğünde. Bizim Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerle eş değer. O depremde can kaybı neredeyse yok. Ama maalesef ki bizim ülkemizde iki tane art arda büyük deprem meydana geldi. Burada hem yapı stoğu bakımından hem de depremde hayatını kaybeden vatandaşlarımız bakımından çok ciddi manada büyük kayıplarımız var. Ortaya çıkan farkın temel sebebini dört ana başlıkta sınıflandırıyoruz. Birincisi lokasyon, ikincisi zaman, üçüncüsü depremin derinliği, dördüncüsü zemin parametreleri. Dolayısıyla Alaska’da 8.2 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmesi durumunda bile zemin parametreleri, zamanlaması, lokasyonu bizim ülkemizden farklı olduğu için orada yıkım bizimki kadar olmadı. Can kaybı bizimki kadar olmadı ama maalesef ki bizim burada Hatay’da özellikle zemin çok ciddi manada kötü diyebileceğimiz bir zemin. Bir de deprem sabaha karşı meydana geldi. Dolayısıyla bu da ciddi manada can kaybını arttırmış oldu. Bir de yapı stoğumuz ciddi manada güvensiz. Neden güvensiz? Bizim bir deprem yönetmeliğimiz yok mu? Deprem yönetmeliğimiz çok ciddi manada iyi. Hatta şunu iddia edebiliriz. Avrupa, Amerika yönetmeliklerine eş değer, daha da iyi yönetmelikler var. Maalesef ki bu sahaya yansımıyor. Bundan dolayı bizim kayıplarımız çok daha fazla. Bunu Japonya’yla özdeşleştirirsek aynı durum aslında. Yani orada meydana gelen deprem derin dediğimiz depremler. Dolayısıyla bizim depremlerimiz sığ depremler. Yani depremin etkisi, yapı stoğu ve benzeri parametreler orada daha az etki ediyor. Can kaybına ve yapıların yıkılmasına. Bizde tam tersi bir durum söz konusu. Bu çalıştayla beraber umarım ciddi manada iyi sonuçlar ortaya çıkar."
Çalıştay katılımcıları, hem akademik bulguları hem de saha incelemelerini bir araya getirerek deprem sonrası iyileşme ve risk azaltma politikalarına katkı sağlayacak öneriler geliştirmeyi hedefliyor.
ADANA ALPARSLAN TÜRKEŞ BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ'NDE '2023 TÜRKİYE DEPREMİNİN ARDINDAN' ÇALIŞTAYI DÜZENLEDİ.
