Kazım Koyuncu paylaşımlarına mirasçılardan 50 bin TL telif talebi
Adana ve Trabzon'da benzer şikâyetler: Sosyal medyaya konulan müzikler yasal sorun yaratıyor
Adana'da öğretmen Kadir Can Uslu, Portakal Çiçeği Karnavalı için hazırladığı görsellere Kazım Koyuncu'nun 2005 yılında çıkan "Uy Aha" adlı şarkısının müziğini ekleyip TikTok'ta paylaşmasının ardından, sanatçının mirasçıları tarafından telif talebiyle karşılaştı. Mirasçılar, öğretmen hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunurken 50 bin TL tazminat istendi.
Benzer bir olay Trabzon'da da yaşandı. Tır şoförü Salim Kalfa, 15 Haziran'da evinin balkonundan cep telefonu ile kaydettiği 1 dakikalık görüntüye, Kazım Koyuncu'nun Trabzonspor için bestelediği "Uy Aha"nın nakaratını ekleyip sosyal medyada paylaştı. Paylaşımdan yaklaşık dört ay sonra, sanatçının yasal mirasçısı kardeşi tarafından Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 71'inci maddesi kapsamında "manevi, mali ve bağlantılı haklara tecavüz" iddiasıyla Trabzon Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunuldu; dilekçede 50 bin TL tazminat talep edildi.
Olay sonrasında polise giderek ifade veren öğretmen Kadir Can Uslu, sosyal medyada sevilen müziklerin yaygın kullanımına dikkat çekti: "Herkes sevdiği sanatçının müziğini yüklüyor. Sosyal medya platformu ödüyordur diye yükleme yapıyordum. Benden 50 bin liraya yakın para istiyorlar. Telifli müzikleri sosyal medya platformlarının ya sessize alması gerekiyor ya da anlaşması lazım. Çok saçma geldi, inşallah ceza ödemeyiz."
Avukat Nazan Akça ise hukuki çerçeveyi hatırlattı: "5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 71. maddesi, eserlerle ilgili cezai müeyyideleri düzenliyor. Burada dikkat edilecek nokta kullanımın ticari kazanç amacı taşıyıp taşımadığıdır. Kişisel kullanım amaçlı paylaşımlarda genelde cezai veya maddi yaptırım söz konusu olmaz. Önemli olan paylaşımların ticari amaç taşıyıp taşımadığıdır."
Davalar ve şikâyetler, sosyal medyada müzik kullanımının hukuki belirsizliklerini gündeme getirirken, uzmanlar platformların telif yükümlülükleri ve kullanıcıların bilgilendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Mirasçılar tarafından yapılan başvuruların sonuçları ve olası tazminat talepleri, ilerleyen süreçte netlik kazanacak.
AVUKAT NAZAN AKÇA, 5846 SAYILI FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNUNUN OLDUĞUNU HATIRLATARAK, " BU KANUNUN 71. MADDESİ, FİKİR VE SANAT ESERLERİYLE İLGİLİ CEZAİ MÜEYYİDELERİ DÜZENLİYOR. BURADA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTA, KULLANIMIN TİCARİ KAZANÇ AMACI TAŞIYIP TAŞIMADIĞIDIR" DEDİ.