Yatağan’da 1919 Yapımı Tarihi Köprü Restorasyonla Yeniden Ayağa Kaldırıldı
Muğla’nın Yatağan ilçesinde, 1919 yılında İtalyanlar tarafından inşa edilen ve bir kaza sonucu yıkılan tarihi köprü, Karayolları tarafından yürütülen restorasyon çalışmalarıyla tekrar ayağa kaldırıldı. Yapının bulunduğu yer, Yatağan’ın Yava Mahallesi, Kayırlar mevkii olarak kayıtlı.
Mühendislik sırrı: Tekerlekli sistem
Araştırmacı yazar Tarcan Oğuz, köprünün yapımında dönemin ötesinde bir mühendislik zekâsı kullanıldığını ortaya koydu. Oğuz, yapının alt kısmında zemin hareketlerini dengeleyen özel bir mekanizma bulunduğunu şu sözlerle anlattı: “Bu köprü altında tekerlekler var. Yerleşme olduğu an köprü uzuyor, tekrar daraldığı an tekerlek gidip geliyor. Bu sistem yapılmış. Bu benzersiz mekanizma sayesinde köprünün zemin hareketlerine karşı dayanıklı olması ve uzun ömürlü olması amaçlanmıştı.”
Stratejik rol ve dönemsel kullanım
Oğuz, köprünün inşa amacının döneminin askeri stratejisi açısından kritik olduğunu vurguladı. Buna göre İtalyanların büyük ordu karargâhı Milas’ta, küçük taburları ise Yatağan’da bulunuyordu. Oğuz, köprünün Aydın-Çine yönüne giden yol üzerindeki tek geçiş noktası olduğunu belirterek, “Bu köprü geçiş güzergâhı olarak Aydın-Çine’ye giden yol üzerindeki tek geçiş yeriydi ve içeride işgal altında bulunan alanı kontrol etmek amacıyla inşa edilmişti” dedi.
Kaza, restorasyon ve ulaşım planı
Tarcan Oğuz, köprünün daha önce bir mermer kamyonunun geçişi sırasında meydana gelen talihsiz bir kazayla çöktüğünü aktardı. Yapının daha sonra Karayolları tarafından restore edilerek orijinal haline getirildiği bildirildi. Şu anda köprüden geçiş, yol tamiratı çalışmaları nedeniyle henüz mümkün değil; yolun tamamlanmasının ardından bu tarihi güzergâhın araç trafiğine açılarak Aydın-Çine yönüne geçişin mümkün kılınacağı ifade edildi.
Benzer örnek ve yerel izler
Oğuz, söz konusu köprünün mühendislik yaklaşımlarının benzerinin, aynı dönemde yapılmış ve günümüzde Yatağan Belediyesi ambleminde de yer alan Yatağan Demir Köprü ile paralellik gösterdiğini belirtti. Ayrıca köprünün hemen arkasındaki okul binasının o dönemde karakol olarak kullanıldığı ve Milas’a kadar uzanan yolların da İtalyanlar tarafından inşa edildiği bilgisi paylaşıldı.
Restorasyon tamamlandığında, bu tarihî köprü hem yerel miras açısından önem taşıyacak hem de Aydın-Çine hattında yeniden işlevsellik kazanacak.
İŞGAL DÖNEMİNİN SESSİZ TANIĞI KÖPRÜ YENİDEN AYAKTA
