Powell Konuşması Öncesi Küresel Piyasalar
Küresel piyasalarda geçen hafta gündemi Fed'in faiz kararı ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamaları belirledi. Fed'in politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 4-4,25 aralığına çekmesiyle başlayan hafta, Powell'ın enflasyon ve istihdama ilişkin uyarılarıyla yatırımcıların daha temkinli bir duruş sergilemesine neden oldu.
Fed Kararı ve Powell'ın Mesajı
Fed, beklentiler doğrultusunda politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 4-4,25 aralığına çekti. Banka ekonomik projeksiyonlarını güncelleyerek federal fon oranı tahminini bu yıl sonu için yüzde 3,6'ya düşürdü ve 2025'te ilave indirim olabileceğine işaret etti.
Powell, toplantı sonrası yaptığı açıklamada risk dengesinin değiştiğini vurgulayarak, "Kısa vadede, enflasyon riskleri yukarı yönlü, istihdam riskleri ise aşağı yönlü, bu zorlu bir durum." dedi. Ayrıca toplantıda 50 baz puanlık bir indirime yaygın destek olmadığını belirtti ve iş gücü piyasasındaki zayıflamaya ilişkin endişelerini paylaştı. Fed böylece Aralık 2024'ten bu yana ilk faiz indirimi adımını atmış oldu.
Fed İçinde ve Piyasadaki Beklentiler
Fed yetkililerinden gelen mesajlar da yakından izlendi. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, bankanın bu haftaki indirimi desteklediğini ve bu yıl için iki indirim daha öngördüğünü belirterek, "İşsizlikte keskin bir artış riskinin, komitenin iş gücü piyasasını desteklemek için bazı adımlar atmasını gerektirdiğine inanıyorum." dedi. Fed Yönetim Kurulu üyesi olarak yeni atanan Stephen Miran ise tarifelerin enflasyonist etkisi olacağını öngörmediğini ifade etti.
ABD Liderler Görüşmesi ve Ticari Gelişmeler
ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında gerçekleşen görüşme de küresel gündemi etkiledi. Trump, görüşme sonrası yaptığı değerlendirmede, "Devlet Başkanı Şi ile harika bir görüşme yaptık ve TikTok anlaşmasını onayladık, şu anda süreç devam ediyor. Harika yatırımcılarımız var. Bu anlaşmanın tamamlanmasını sabırsızlıkla bekliyoruz." ifadelerini kullandı. Trump, ayrıca anlaşmanın bir noktada "bir formalite" olabileceğini belirtti ve Şi ile Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesi konusunu da görüştüğünü aktardı.
ABD Piyasaları, Veri Akışı ve Kurumsal Haberler
New York borsası haftayı alıcılı kapattı: S&P 500 %1,22, Nasdaq %2,22 ve Dow Jones %1,05 yükseldi. Kurumsal tarafta ise Nvidia, Intel ile veri merkezi ve bilgisayar ürünlerinde işbirliği kapsamında şirkete 5 milyar dolar yatırım yapacağını açıkladı. Nvidia hisseleri haftalık bazda %0,65 gerilerken, Intel hisseleri %22,8 prim yaptı.
Makro verilerde, ABD'de perakende satışlar Ağustos'ta %0,6 artış gösterdi. Sanayi üretimi %0,1 artarken, ithalat ve ihracat fiyat endeksleri aylık bazda %0,3 yükseldi. Fed New York şubesinin imalat endeksi Eylül'de -8,7 seviyesine geriledi. İlk kez işsizlik maaşı başvuruları 13 Eylül ile biten haftada 231 bin seviyesine inerek beklentilerin altında geldi (beklenti 241 bin; önceki hafta verisi 263 binden 264 bine revize edildi).
Emtia ve Sabit Getirili Piyasalar
ABD tahvil piyasasında geçen hafta satış baskısı görüldü; 10 yıllık getiri haftayı %4,13 seviyesinden kapattı. Emtiada ons altın haftalık bazda en yüksek 3.707,65 dolar'ı gördü ve haftayı %1,2 artışla 3.685 dolar'dan tamamladı. Gümüş 43,08 dolar ile %2,1 yükseldi, Brent petrol varili ise %0,8 değer kaybederek 66,1 dolar'dan haftayı kapattı. Dolar endeksi önceki haftaya göre 96,2 seviyesine inerek 3,5 yılın dip seviyesini test etti; haftayı ise 97,6 seviyesinden kapattı.
Avrupa'da Hareketlilik
Avrupa borsaları Fransa hariç satış ağırlıklı seyrederken, İngiltere Merkez Bankası (BoE) politika faizini %4'te sabit tuttu (oylama: 7 üyeden 5 sabit, 2 üye 25 baz puan indirim yönünde). Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in açıklamaları, ticaret ve düzenleme gündemini ön plana çıkardı. Avro Bölgesi enflasyonu Ağustos'ta yıllık %2 artış gösterdi. Avrupa endekslerinde geçen hafta FTSE -%0,87, MIB -%0,60, DAX -%0,23, CAC +%0,36 gerçekleşti.
Asya'da Karışık Görünüm
Asya borsaları karışık seyretti; Hong Kong Hang Seng %0,59, Güney Kore KOSPI %1,46, Japonya Nikkei 225 %0,62 yükselirken, Çin Şanghay bileşik endeksi -%1,30 geriledi. BoJ politika faizini %0,5'te sabit tutarken karar 7'ye karşı 2 oyla alındı ve iki üye faiz artırımından yana oy kullandı. Banka yıllık 330 milyar yen tutarında ETF satışı yapacağını açıkladı. Japonya'da Ağustos TÜFE yıllık %2,7 ve çekirdek TÜFE %2,7 ile beklentilerin altında kaldı.
Çin tarafında, yerli çip üreticisi SMIC, gelişmiş çip ekipmanlarıyla test sürecine başladığını duyurdu; haber sonrası SMIC hisseleri haftalık bazda %11'in üzerinde değer kazandı.
Yurt İçi Gelişmeler
BIST 100 endeksi geçen hafta alış ağırlıklı seyretti ve haftayı %8,89 artışla 11.294,48 puandan kapadı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu'nun 11 Eylül toplantı özetinde, "Yakın döneme ilişkin veriler, talep koşullarının dezenflasyonist düzeyde olduğunu göstermektedir." ifadesi yer aldı. Özette ayrıca "Gıda fiyatları ile ataleti yüksek hizmet kalemleri enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskıları canlı tutmaktadır." denildi.
TCMB, kredi kartı nakit çekim ve kredili mevduat hesaplarında uygulanan faiz oranlarında 25 baz puan indirim yaptı; yeni oranların 24 Eylül 2025'te ilan edileceği ve 1 Ekim 2025'ten itibaren uygulanacağı belirtildi. Dolar/TL haftayı 41,3860 seviyesinden kapadı (önceki haftaya göre %0,1 üzerinde).
Önümüzdeki Veri Takvimi
Gelecek hafta küresel ve yerel veri akışında yoğun bir takvim öne çıkıyor. Öne çıkanlar arasında Fed Başkanı Powell'ın konuşması, ABD ikinci çeyrek büyüme verisi ve PCE fiyat endeksi yer alıyor. Türkiye tarafında pazartesi tüketici güven endeksi, çarşamba reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım verileri takip edilecek.
Genel olarak Fed'in para politikası yönlendirmeleri, ABD büyüme ve enflasyon verileri ile jeopolitik gelişmelerin küresel risk iştahı üzerinde belirleyici olmaya devam etmesi bekleniyor.
