Kumar Bağımlılığı Gençleri Hedef Alıyor: Çevrim İçi Risk Büyüyor
FATMA NUR DUMAN ARI - Uzmanlar, kumar bağımlılığının dijitalleşmeyle birlikte artık yalnızca yetişkinleri değil, risk almaya daha yatkın olan gençleri de hedeflediğini bildiriyor.
Raporun çarpıcı verileri
Türkiye Yeşilay Cemiyetinin "Türkiye Kumar Raporu" başlıklı araştırmasında, kumara başlama yaşının 15'e düştüğü, çevrim içi bağımlılıkla sanal kumar bağımlılığının hızlı bir şekilde yayıldığı, Türkiye'de 15 yaşın üzerindeki her 10 kişiden birinin hayatında en az bir kez kumar oynadığı ve en riskli grubun gençler olduğu ifade edildi. Uzmanlar, dijital platformların kontrolsüz yapısı ve kolay erişilebilirliğinin gençleri hedef haline getirdiğini vurguladı.
Uzman uyarıları: Kumar bir beyin hastalığı
Yeşilay Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Merih Altıntaş, AA muhabirine Dünya Sağlık Örgütü'nün kumar bağımlılığının bir halk sağlığı problemi olduğuna dair ciddi alarm verdiğini söyledi. Altıntaş, "Kumar artık, geleneksel kumar tiplerinin ötesine geçti. Dijital platformlarda, çevrim içi oynanan kumarlar, çok daha hızlı oynanması ve daha hızlı bağımlılık yapması nedeniyle daha önemli. Daha önce kumara verdiğimiz önemi bu konuda biraz daha artırmalıyız." dedi.
Altıntaş, kumar bağımlılığının tedavi edilebilir olduğuna dikkat çekerek, "Kumar, aynen alkol, madde, tütün bağımlılığı gibi bağımlılığa gidebilen bir hastalık. Bizim vurgulamak istediğimiz şey kumar bağımlılığının tedavi edilebileceği. Bu tedavinin aileyle, kişiyle ve bir ruh sağlık çalışanıyla birlikte yürütülmesi gerektiği." ifadelerini kullandı.
Altıntaş sözlerine şunları da ekledi: "Kumar Raporu verilerine göre kumara başlama yaşının oldukça düştüğünü görüyoruz. Kumara başlama yaşında, 15 ve 24 yaş arasında biraz daha yoğunlaşıyor sayılar. Boşanmaların yüzde 2'si kumarla ilgili sorunlar nedeniyle oluyor. Depresyon, anksiyete, panik bozukluklar gibi birçok hastalık, alkol ve maddeyle de olan ilişkisi aslında bizim için çok önemli. Yani çok faktörlü bir hastalık olduğu gibi birçok faktörden de ele alınıp mücadele edilmesi gereken bir hastalık. Bugün Yeşilay Danışmanlık Merkezlerinde bununla ilgili danışmanlık ve tedavi, rehabilitasyon hizmetleri veriliyor."
Çevrim içi kumarın etkisi ve YEDAM başvuruları
Altıntaş, çevrim içi kumarın bağımlılık geliştirme hızına vurgu yaparak, "Çevrim içi kumar, diğer geleneksel kumarlar kadar size uzun bir aralık vermiyor bağımlı olmak için. Çok daha hızlı bağımlılık geliştiriyor. O nedenle kumar oynamak, şans, talih, bahis oynamak bir yere kadar ama ondan sonrasında kişi kontrolünü bir miktar da olsun kaybettiğini fark ediyorsa, tahmin ettiğinden daha fazla uzun oynuyorsa, tahmin ettiğinden daha fazla para yatırmaya başladıysa orada mutlaka bir sınır konması gereken bir yer var demektir. Kumar, kumardır. Her kumar oynayan kişinin, devam ettiği takdirde kumar bağımlısı olma ihtimali vardır." dedi.
YEDAM'a gelen başvurularla ilgili değerlendirmesinde Altıntaş, kumar bağımlılığı başvurularının tütün, alkol ve madde bağımlılığı başvurularına göre arttığını, kadın başvurularının da görüldüğünü ancak oranların düşük kaldığını belirtti: "Dünyada da aslında kadınların kumar oynama oranının daha fazla olduğunu ve artmaya başladığını görüyoruz. YEDAM başvurularında, kadın başvurularının daha az olduğunu görüyoruz. O nedenle kadınların da tedaviye gitmesi konusunda biraz daha farkındalık oluşturmaya çalışıyoruz."
Düzenleme çağrısı ve sosyal medya tehlikesi
Yeşilay Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Murat Şentürk, Türkiye'de kumarın tanımlanmasıyla ilgili sorun bulunduğunu ve "şans, talih, bahis" gibi ifadelerin kumar olarak nitelendirilmesinin önemine işaret etti. Şentürk, "Giderek artan bir reklam içeriğiyle karşı karşıyayız. Dolayısıyla bu reklamlara ilişkin düzenleme, yani 18 yaş altı insanların reklamlara erişiminin olmaması ve düzenlemelerin yapılması gerekiyor." dedi.
İnternet üzerinden erişimin rahat olduğunu vurgulayan Şentürk, dijital alandaki kumar sitelerinin veya bahis, şans, talih oyunu sitelerinin hızlı biçimde erişime engellenmesini, lisansların yeniden gözden geçirilmesini talep ettiklerini belirtti. Ayrıca, Yeşilay olarak kumarı yasal ya da yasa dışı şeklinde ayırmadıklarını söyleyerek, "Netice itibarıyla bu bir kumar bağımlılığı. Dolayısıyla kumar bağımlılığını teşvik edici, destekleyici mekanizmaların gözden geçirilmesi gerekiyor." ifadesini kullandı.
Şentürk sosyal medyadaki içeriklere ilişkin uyarıda bulunarak, "Sosyal medyadaki bazı içerikler aslında kumarla birlikte ne kadar para kazanıldığını söylüyor, fakat ne kaybedeceğinizi söylemiyor. Hayatınızı kaybedeceksiniz. Bu içerikler sadece sizi o alana çekip, sizin gelirlerinizi, her şeyinizi almaya talip olan videolar. Bunların hepsi aslında yine kumar endüstrisinin geliştirdiği içerikler." dedi.
Uzmanlar, erken yaşta başlayan kumarın önlenmesi için düzenleme, erişim kısıtlamaları ve farkındalık çalışmalarının hızlandırılması gerektiğini vurguluyor.