Nepal'de Üst Düzey Soruşturma Komisyonu Kuruldu
The Rising Nepal internet sitesinin haberine göre, Nepal'de geçici hükümet, bu ay yaşanan protestoları soruşturmak üzere yeni bir karar aldı. Buna göre 3 üyeli üst düzey soruşturma komisyonu kuruldu.
Komisyonun Yetkisi ve Süresi
Eski Yargıç Gauri Bahadur Karki başkanlığındaki komisyon, protestolarda gerçekleşen hukuk dışı eylemleri soruşturacak. Komisyonun inceleyeceği konular arasında aşırı güç kullanımı, mülke zarar verme ve kundaklama dahil vandalizm yer alıyor. Komisyona görevini tamamlaması için 3 aylık süre tanındı.
Protestoların Arka Planı
4 Eylül'de Facebook, Instagram, WhatsApp, YouTube, X, Reddit ve LinkedIn platformlarına erişim, Nepal İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığına kayıt için verilen süre içinde başvuru yapılmadığı gerekçesiyle engellenmişti. Bu kararın ardından, çoğunluğu gençlerden oluşan göstericiler; yolsuzluk iddiaları ve sosyal medya yasağına karşı parlamentoya yürüyüş başlattı.
Şiddet, Can ve Mal Kaybı
Protestoların şiddetlenmesi sırasında polis, göstericilere karşı tazyikli su, göz yaşartıcı gaz ve gerçek mühimmat kullandı. Olaylarda 74 kişi hayatını kaybetti. Gösteriler sırasında bakanların ve siyasi figürlerin konutlarına saldırılar düzenlendi; Nepal Kongre Partisi'nin Sanepa bölgesindeki merkez ofisi, federal parlamento, yüksek mahkeme ve Başbakan Khadga Prasad Sharma Oli'nin iki konutu ateşe verildi.
Hükümet Tepkisi ve İstifalar
Nepal hükümeti, sosyal medya yasağını kaldıracağını açıkladı. Bu gelişmelerin ardından İçişleri Bakanı Ramesh Lekhak, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ramnath Adhikari ve Su Tedarik Bakanı Pradeep Yadav görevlerinden istifa etti. Artan olaylar nedeniyle Nepal ordusu, bazı bakanları konutlarından helikopterlerle tahliye etmeye başladı. 9 Eylül'de yapılan açıklamada ise Başbakan Oli'nin istifa ettiği bildirildi.
Hapishane Baskınları ve Yeni Yönetim
Göstericilerin hapishanelere düzenlediği baskınlar ve idari binaları ateşe vermesi sonucu, ülke genelindeki 25'ten fazla hapishaneden binlerce mahkum firar etti. 12 Eylül'de ise eski Yüksek Mahkeme Başkanı Sushila Karki, geçici başbakan olarak yemin edip göreve başladı.
Gelecek Takvim
Ülkede planlanan seçim takvimine göre Mart 2026'da seçim yapılması öngörülüyor. Kurulan komisyonun bulguları, süreç ve olası adli/idarî adımlar açısından belirleyici olacak.
