Yerli robotlar ALTAY Tankı üretiminde görev alıyor
GÖKSEL YILDIRIM - Türk savunma sanayisinde geliştirilen ALTAY Tankının seri üretim sürecinde, yerli mühendis ve işçilerin yanı sıra endüstriyel robot temelli yeni nesil üretim teknolojileri kullanılıyor.
Seri üretim hattı ve kapasite
Ankara Uzay ve Havacılık İhtisas Organize Sanayi Bölgesi'nde (HAB) bulunan 840 bin metrekarelik BMC Ankara Tank ve Yeni Nesil Zırhlı Araçlar Üretim Tesisinin en önemli bölümlerinden biri seri imalat hattı. Seri imalat hattı, tesiste 63 bin metrekarelik kapalı alanda yer alıyor. İmalat hatları, aylık 8 ALTAY ve 10 ALTUĞ 8x8 üretim kapasitesine göre tasarlandı.
Parça hazırlık ve kaynak işlemleri
Seri parça hazırlık hattında kaynaklı imalat öncesi zırh çeliklerinin kesim, büküm ve ön işleme prosesleri yürütülüyor. 150 milimetre kalınlığa kadar zırh çelikleri kesilebiliyor; ön işleme tezgahlarında hassas delik delme ve kaynak ağzı açma işlemleri yapılıyor. Bu aşamaların ardından kaynak işlemleri robotik hatlarda gerçekleştiriliyor.
Kaynaklı imalat hattı, ALTAY ve ALTUĞ 8x8 tasarımlarının yüksek mayın ve balistik performans gereklilikleri nedeniyle kaynak bölgelerinin %100 X-Ray ve PAUT (Phase Array Ultrasonik Test) yöntemleriyle muayenesini kapsıyor.
Robotik altyapı ve dijital ikiz uygulamaları
Akıllı algoritmalarla donatılmış kaynak robot hatları, özel fikstür ve görev ekipmanları ile tesis edildi. Kaynaklı imalat hattında iş parçası için 50 ton kapasiteye kadar görev yapan ve farklı tonaj kapasitelerine sahip 38 robot pozisyoner bulunuyor. Bu pozisyonerler, 3 holü kaplayan ve 8 farklı robotik kaynak hattı içinde yer alıyor.
Kaynak robotlarının ALTAY ve ALTUĞ 8x8 modelleri üzerindeki erişilebilirlik simülasyonları dijital ikiz ortamlarında gerçekleştirildi. Tam penetrasyonlu kaynak bölgelerinin yaklaşık %85lik kısmı robotlarla kaynatılıyor. Seri üretim sürecinin başlamasının ardından kaynak hattına alınan gövde sayısı 12'ye ulaştı.
Final işleme ve kalite kontrolleri
Final işleme hattında, kaynaklı imalat sonucu oluşan deformasyonlar gideriliyor ve tanklarda çalışacak sistemler hassas toleranslarla montajlanıyor. Kaynaklı yapıların ölçümleri ise robotik lazer tarama hattında gerçekleştiriliyor.
INTECRO Robotik'in katkısı
Otomotiv, savunma, havacılık, gemi inşa, iş makineleri, vagon ve raylı sistem endüstrilerine yönelik endüstriyel robot temelli çözümler üreten INTECRO Robotik, Türk savunma sanayisine katkı sağlıyor. INTECRO Robotik Yönetim Kurulu Başkanı A. Ali Şen, AA muhabirine şu değerlendirmeyi yaptı:
"Bu hattan çıkacak tank ve zırhlı araçlar için kaynak işlemleri son derece kritik. Robotik sistemler üretimi yapılacak parçaları, gövdeleri yüksek hassasiyette konumluyor. Kaynağın doğruluğu, mukavemetini istenen standartlarda karşıladığı gibi oluşabilecek hataları tespit ederek üretim prosesini o hatalardan arındırılacak şekilde yönlendiriyor. Yani bu robotik sistemlerin sezgisel ve adaptif bir yönü bulunuyor. Ön hazırlık sürecinde ufak tefek hatalar olduğunda bunları tespit edip giderebiliyor. Ayrıca kaynak öncesi ön hazırlık aşamasında oluşabilecek birtakım imalat hatalarını, tolerans kayıplarını görüp, analiz edip, işlemlerini o değişim parametrelerine göre düzenleyip gerçekleştiriyor. Bu sayede standartlara uygun ve yüksek kalitede üretim mümkün ve sürdürülebilir oluyor."
Şen, tesis ettikleri robotların %90 düzeyinde HAB'daki fabrika ve entegrasyon tesislerinde üretildiğini, yüksek yerlilik oranına sahip robotların milimetrenin yüzde 5 hassasiyetinde kaynaklı imalat yapabildiğini vurguladı. Dijital ikiz destekli, onlarca eksenden oluşan bu robotların ALTAY Projesi'nde Türk mühendis ve işçilerinin kritik yardımcıları olduğunu belirtti.
Ayrıca Şen, ALTAY Tankı üretim projesi için 7 yıldır BMC ile partner adayı olarak görüştüklerini; bu süreçte testler, teknoloji olgunlaştırma, tedarik zinciri hazırlığı ve AR-GE dahil birçok aşamadan geçerek projeye dahil olduklarını aktardı. Şen, yerli üretim teknolojisi hedefini gerçekleştirmiş olmanın ve yüksek teknoloji üretim hatları tesis etmenin gururunu yaşadıklarını söyledi.
Türk savunma sanayisi bünyesinde geliştirilen ALTAY Tankı'nın seri üretim sürecinde Türk mühendis ve işçileri, yerli olarak geliştirilen endüstriyel robot temelli yeni nesil üretim teknolojilerinden yararlanıyor. Ankara Uzay ve Havacılık İhtisas Organize Sanayi Bölgesi'nde (HAB) faaliyet gösteren 840 bin metrekarelik BMC Ankara Tank ve Yeni Nesil Zırhlı Araçlar Üretim Tesisi'nin en önemli kısımlarından birini seri imalat hattı oluşturuyor. ALTAY Tankı ve ALTUĞ 8x8 yeni nesil zırhlı araçlarda yüksek mayın ve balistik performans gerekliliklerini karşılamak ve tank gövde kaynaklarını sorunsuz gerçekleştirmek için endüstriyel robot temelli yeni nesil üretim teknolojilerinden yararlanılıyor.
