DOLAR
34,76 -0,08%
EURO
36,69 0,09%
ALTIN
2.944,08 0,06%
BITCOIN
3.476.806,2 -0,21%

Evrenin İlk Dönemlerindeki Süper Kütleli Kara Delik Keşfi

Gök bilimciler, evrenin ilk dönemlerinde oluşan ve büyük oranda madde tüketen LID-568 adlı süper kütleli kara deliği keşfetti.

Yayın Tarihi: 05.11.2024 14:20
Güncelleme Tarihi: 05.11.2024 14:20

Evrenin İlk Dönemlerindeki Süper Kütleli Kara Delik Keşfi

Evrenin Derinliklerinde Yeni Bir Keşif

Gök bilimciler, evrenin ilk dönemlerinde var olan ve olağanüstü bir hızla madde tüketen süper kütleli kara deliği keşfetti. Bu kara delik, James Webb Uzay Teleskobu (JWST) ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerinin incelenmesi sonucunda LID-568 olarak adlandırıldı.

Büyük Patlama Sonrası 1,5 Milyar Yıl

Uluslararası Gemini Gözlemevi ile ABD Ulusal Bilim Vakfı (NSF) NOIRLab'daki gök bilimcilerin lideri Hyewon Suh, LID-568'in madde tüketiminde teorik sınırın 40 katına ulaştığını belirtti. Chandra X-ışını Gözlemevi'nin analizleri, bu kara deliğin 4 bin 16 X-ışını kaynağını incelenmesiyle elde edildi. JWST'nin hassas kızılötesi spektrometresi (NIRSpec) kullanılarak, kara deliğin çevresinde güçlü gaz çıkışları tespit edildi.

Kara Deliğin Olağanüstü Özellikleri

Maddelerin bu kadar hızlı tüketilmesi, LID-568'in hızlı birikim döneminde gelişebileceğini düşündürdü. Ekip, bu kara deliğin "Eddington Limiti"nden 40 kat fazla madde tükettiğini ortaya koydu. Hyewon Suh, "Bu keşif, kara deliğin kütle büyümesinin önemli bir kısmının tek bir hızlı beslenme dönemi sırasında gerçekleştiğini gösteriyor" ifadesini kullandı.

Geçmişe Işık Tutan Araştırmalar

Bu bulgular, süper kütleli kara deliklerin nasıl oluştuğuna dair daha derin anlayış sağlıyor. Öne çıkan biri de, LID-568'in gözlemlenen güçlü gaz çıkışlarının, aşırı birikimin etkisini dengeleyen bir tahliye vanası görevi gördüğünü savunan araştırmanın ortak yazarlarından Julia Scharwachter'ın görüşüdür.

Araştırma sonuçları, "Nature Astronomy" dergisinde yayımlandı.