Bayraktar TBMM'de 2026 bütçesini ve enerji-madencilik başarısını anlattı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının 2026 yılı bütçelerine ilişkin sunum yaptı. Sunumda; doğal gaz ve petrol keşifleri, madencilikteki büyüme, yenilenebilir enerji yatırımları ve vatandaşlara sağlanan enerji destekleri öne çıktı.
Doğal gaz keşfi ve üretim hedefleri
Bakan Bayraktar, TBMM sunumunda keşif verilerini paylaştı. Sunumdaki ifadesi aynen şöyleydi: "Devam eden arama faaliyetlerimiz kapsamında başta Mayıs ayında Göktepe-3 kuyusunda yaptığımız 75 milyar metreküplük keşifle birlikte 2025 yılı içerisinde, güncel değeri 37 milyar dolar olan 92,4 milyar metreküp doğal gaz keşfettik."
Arama faaliyetlerinin yanı sıra Sakarya sahasında üretimin artırılmasına yönelik adımlar da sürüyor. Geçen yıl günlük yaklaşık 7 milyon metreküp) olan üretim, Faz-1 tamamlandıktan sonra 9,5 milyon metreküpe yükseldi. Bu artışla yıllık bazda 4 milyondan fazla hanenin ihtiyacı karşılanıyor ve yıllık yaklaşık 1,5 milyar dolar ithalat önleniyor.
Faz-2 kapsamında ilk yüzer üretim platformu "Osman Gazi" enerji filomuza dahil edildi; platform ile 2026'da üretime başlanıp günlük üretimin 20 milyon metreküpe çıkarılması, Faz-3 ile 2028'de devreye alınacak ikinci yüzer üretim platformu sonrası ise günlük 45 milyon metreküp, yıllık 16,5 milyar metreküp üretim hedefleniyor.
Madencilikte büyüme ve strateji
Bayraktar, madenciliği sürdürülebilir kalkınma açısından kritik bir alan olarak tanımladı ve sektör vizyonunu "Önce İnsan, Sonra Çevre, Sonra Katma Değerli Madencilik" şeklinde özetledi. Madencilik sektörü 2002'de gayrisafi yurt içi hasıladaki hacmi (bugünkü fiyatlarla) 116 milyar lira525 milyar liraya ulaştı (yaklaşık 4,5 kat artış). Maden ihracatı ise 7 kat artışla 6 milyar dolar seviyesine geldi.
Bor ve lityum yatırımları
Bor madeni gelirlerine ilişkin Bayraktar şunları söyledi: "Bor madeninde geçen sene 2 milyon 500 bin ton satışla 1 milyar 322 milyon dolarlık gelir elde ederek tüm zamanların rekorunu kırdık." Savunma sanayi, nükleer enerji ve çelik sanayi için kritik önemdeki bor karbür ve ferrobor üretim tesisleri hayata geçirildi. Ayrıca Eskişehir Kırka'da kurulan pilot tesisle lityum karbonat üretiminde ilk ürün elde edildi; yıllık 600 ton kapasiteli endüstriyel tesis kurulum çalışmaları sürüyor.
Nadir toprak elementleri ve pilot tesis
Nadir toprak elementleri konusunda Eskişehir Beylikova'da yürütülen aramalarda 125 bin metrenin üzerinde sondaj yapıldı ve 694 milyon ton ile tek sahada dünyanın en büyük ikinci nadir toprak elementi kaynağı tespit edildi. Bu kapsamda üretime yönelik pilot tesis devreye alındı; endüstriyel tesis kurulum çalışmaları devam ediyor. Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü (2018) aracılığıyla cevher zenginleştirme, saflaştırma ve geri dönüşüm çalışmaları TENMAK çatısı altında sürdürülüyor.
Petrol üretimi, sondajlar ve rezervler
Gabar sahasında geçen yıl günlük petrol üretimi yaklaşık 57 bin varil seviyesinden 81 bin varile (%42 artış) çıkarıldı; bu üretim ile cari açığa yıllık yaklaşık 2 milyar dolar katkı sağlanıyor. 2025'te Şırnak, Adıyaman ve Diyarbakır başta olmak üzere toplam 161 kara sondajını tamamladık, 50 sondaja ise devam ediliyor; bu çalışmalar sonucu 62 milyon varillik yeni rezerv keşfedildi.
2026 hedefleri arasında 282'si karada, 18'i denizde olmak üzere toplam 300 sondaj bulunuyor. Türkiye hem yurt içi hem yurt dışında günlük toplam 180 bin varil üretime ulaştı; bu üretimle her gün yaklaşık 7 milyon aracın yakıt ihtiyacı karşılanabiliyor.
Doğal gaz altyapısı ve dağıtımı
Doğal gaz iletim ve dağıtım şebekesi, 243 bin kilometre iletim ve dağıtım hattı uzunluğuna ulaştı. Türkiye genelinde 81 il, 950 yerleşim yeri ve 229 OSB'ye doğal gaz ulaştırıldı. Son bir yılda ilave 51 yerleşim doğal gaz ile buluşturulurken, konut abone sayısı yaklaşık 1 milyon arttı. Nüfusun %85'ine doğal gaz erişimi sağlanmış durumda.
Doğal gaz dönüşümü sayesinde yıllık 34 milyon ton karbondioksit emisyonu ve kükürt kaynaklı kirlilik azaltılıyor.
Yenilenebilir enerji ve elektrik üretimi
Türkiye'nin elektrik talebi geçen yıl yaklaşık %6 artarak 354 milyar kWh'e yükseldi. Son bir yılda devreye alınan yaklaşık 7 bin MW'lık kapasiteyle toplam kurulu güç 121.418 MW seviyesine ulaştı. Rüzgâr ve güneş kurulu gücü 38 bin MW'ın üzerine çıkarılarak 29 Keban Barajı'na eşdeğer bir kapasite devreye alındı.
Bu yıl rüzgâr ve güneşten elde edilen elektrik sanayi tüketiminin yaklaşık %75'ini karşılayacak düzeye geldi. Yenilenebilir enerjinin toplam kurulu güç içindeki payı %62, yerli kaynakların oranı ise %71 olarak açıklandı. Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı verilerine göre toplam yenilenebilir kurulu güçte Avrupa'da 5., dünya genelinde 11. sıradayız.
Bayraktar, nükleer enerjiyi Türkiye için alternatif değil, zorunluluk olarak nitelendirerek Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin aynı anda 4 reaktör inşasının yürütüldüğü dünyanın en büyük nükleer santral projelerinden biri olduğunu belirtti. 2050 hedefi 20 bin MW nükleer kapasite; Sinop ve Trakya projeleri ile 5 bin MW SMR (küçük modüler reaktör) hedefleri üzerinde çalışmalar sürüyor.
Enerji verimliliği, tasarruf ve LNG
Enerji verimliliği çalışmalarına değinen Bayraktar, "Sadece 2024 yılında 3,4 milyar dolarlık yatırımla 1 milyon 544 bin TEP tasarruf sağladık ve 4,8 milyon ton karbondioksit emisyonunu engelledik. Eylem planı dönemi sonunda enerji tüketimimizde yaklaşık yüzde 16 tasarruf edeceğiz" şeklinde konuştu.
Ayrıca, enerji arzı güvenliği kapsamında son bir yılda 143 milyar metreküplük LNG kontratı yapıldığı belirtildi.
Sosyal destekler ve enerji tüketim desteği
Bayraktar, enerji tüketim desteğine ilişkin olarak şu ifadeyi kullandı: "Bu kapsamda, tüm vatandaşlarımızın elektrik ve doğal gaz faturalarında bugünün fiyatlarıyla 2024 yılında 548 milyar, 2025 yılı ilk 10 ayında ise yaklaşık 530 milyar liralık tutar hazinemiz tarafından karşılanmıştır. Halihazırda meskenlerde kullanılan elektriğe yüzde 54; doğal gaza ise yüzde 45 destek verilmektedir".
Dar gelirli hanelere yönelik destekler kapsamında; 2019-2025 döneminde 3,5 milyon haneye 86 milyar lira doğrudan elektrik tüketim desteği, 2022-2025 arasında 679 bin haneye 4,8 milyar lira doğrudan doğal gaz tüketim desteği sağlandı. 2003'ten itibaren toplam 225 milyar lira kömür yardımı yapıldığı bilgisi verildi.
Petrol, doğal gaz ve maden üretiminden elde edilen devlet haklarından 15,8 milyar lira Aile ve Gençlik Fonu'na aktarılıyor; bu fondan bugüne kadar 62 bini aşkın genç çift faydalandı.
Sunum sonrası
Bayraktar'ın konuşmasının ardından komisyon çalışmaları, siyasi parti sözcülerinin konuşmalarıyla devam etti.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI ALPARSLAN BAYRAKTAR, "MAYIS AYINDA GÖKTEPE-3 KUYUSUNDA YAPTIĞIMIZ 75 MİLYAR METREKÜPLÜK KEŞİFLE BİRLİKTE 2025 YILI İÇERİSİNDE, GÜNCEL DEĞERİ 37 MİLYAR DOLAR OLAN 92,4 MİLYAR METREKÜP DOĞAL GAZ KEŞFETTİK" DEDİ.
