Bişkek'te Kırgız-Türk İş Forumu toplandı
Bişkek'te Cumhurbaşkanlığı Kongre Merkezi'nde gerçekleştirilen Kırgız-Türk İş Forumu, Kırgızistan Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı ve Bakanlar Kurulu Başkanı Adılbek Kasımaliyev ile Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın başkanlık ettiği Kırgızistan-Türkiye Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 12. Toplantısı kapsamında düzenlendi. Foruma iş dünyasından yaklaşık 200 girişimci katıldı.
Yatırım ve ticaret rakamları öne çıktı
Kırgızistan Bakanlar Kurulu Başkanı Adılbek Kasımaliyev, forumda yaptığı konuşmada, 2022-2025 yılları arasında Türkiye'den Kırgızistan ekonomisine 1 milyar 449 milyon dolar tutarında doğrudan yatırım geldiğini ve iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2 milyar 300 milyon doları aştığını açıkladı. Kasımaliyev, Kırgızistan'da faaliyet gösteren Türk sermayeli şirket sayısının 3 bine yaklaştığını ve bu şirketlerin Kırgız vatandaşlarına düzenli istihdam sağladığını vurguladı.
Eğitim ve kültürel işbirliği
Kasımaliyev, iki ülke halklarının dil, kültür ve manevi bağlarla yakın olduğunu belirterek, "Bizleri dil, kültür ve manevi bağlar yakınlaştırıyor. Türk dostlarımız ve misafirlerimiz, Tanrı Dağı eteklerine hoş geldiniz." dedi. Eğitim alanındaki işbirliğine dikkat çeken Kasımaliyev, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi'nin 30 yılda 14 bin 250 mezun verdiğini ve bu mezunların bugün 43 ülkede görev yaptığını söyledi. Bunun "geleceğe yapılan bir yatırım" olduğunu belirtti.
Kasımaliyev ayrıca Türkiye Maarif Vakfı ile Yunus Emre Enstitüsü faaliyetlerini iki halkın entelektüel ve manevi işbirliğinin göstergesi; TİKA'nın ise eğitimden sağlığa, tarımdan altyapıya kadar yüzlerce projeye imza attığını ifade etti.
Ekonomik reformlar ve stratejik ortaklık
Kırgızistan ekonomisinin istikrarlı büyümesini vurgulayan Kasımaliyev, 2025 itibarıyla gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 11 oranında arttığını ve bu yılın ilk 8 ayında ulusal bütçe gelirlerinin 1 trilyon somu aştığını bildirdi. Başarıda idari engellerin azaltılması, bürokrasinin sadeleştirilmesi, devlet hizmetlerinin dijitalleşmesi ve yatırımcıların hukuki korumasına öncelik verilmesinin etkili olduğunu kaydetti.
Kasımaliyev, Türkiye'yi "stratejik kalkınma ortağı" olarak nitelendirerek, Kırgızistan'ın hafif sanayi, tarım ve gıda işleme, enerji, ulaşım ve lojistik, turizm, madencilik, inşaat, bilgi teknolojileri ve dijital ekonomi gibi alanlarda ortak projelere hazır olduğunu; ayrıca dijitalleşme, İslami finans, helal gıda, siber güvenlik ve eğitimde işbirliğine açık olduklarını belirtti.
İş dünyasından yatırım çağrıları
Kırgızistan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Temir Sariyev, Türkiye'den gelen iş insanlarına seslenerek, "Kardeşlerimiz, Kırgızistan'a hoş geldiniz. Burası ata toprakları. Biz kardeş halklarıyız." dedi ve iki ülkenin cumhurbaşkanları arasındaki sıcak ilişkilere dikkat çekti. Sariyev, 2012'de konulan 1 milyar dolarlık hedefin geride kaldığını, şimdi ortak ticaret hacmi için 5 milyar dolar hedeflendiğini ve gelecekte 10 milyar dolara ulaşılması gerektiğini söyleyerek, "Geç kalmayın. Çin'in gerisinde kalmayalım." çağrısında bulundu.
Türkiye temsilcilerinin değerlendirmesi
Nail Olpak, Türkiye Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Yönetim ve İcra Kurulu Başkanı, Türkiye'nin Batı Avrupa ile Çin arasındaki en büyük üretim ve yatırım teknoloji üssü olduğunu belirterek, "Yeşil ve dijital dönüşüm hepimizin öncelikli gündem maddelerinden biri. Türkiye, 600 milyar doları aşan bir dış ticaret hacmine sahip. Bu hacmi dostlarımızla birlikte kullanmak istiyoruz." diyerek Kırgız yatırımcıları Türkiye'ye davet etti.
Forum katılımı: Etkinliğe 40 Kırgız ve yaklaşık 30 Türk firmasından toplamda yaklaşık 200 girişimci katıldı.
Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'teki Cumhurbaşkanlığı Kongre Merkezi'nde Kırgız-Türk İş Forumu düzenlendi. Kırgızistan Bakanlar Kurulu Başkanı ve Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı Adılbek Kasımaliyev, programda konuşma yaptı.
