Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO): Su Kaynakları Artan Baskı Altında
Raporun ana bulguları
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) Genel Sekreteri Celeste Saulo, WMO'nun yayımladığı "Küresel Su Kaynaklarının Durumu" raporunun sonuçlarını paylaştı. Saulo, "Dünyanın su kaynakları giderek artan bir baskı altında. Aynı zamanda suyla ilgili daha aşırı tehlikeler, yaşamlar ve geçim kaynakları üzerinde giderek artan bir etkiye sahip." ifadelerini kullandı.
Raporda, su döngüsünün giderek daha düzensiz ve aşırı hale geldiği; bu döngünün "tufan ve kuraklık" arasında gidip geldiğine dikkat çekildi. 2024'te küresel nehir havzalarının yalnızca 3'te 1'inin normal koşullara sahip olduğu belirtildi. Geri kalan havzaların normalin üzerinde veya altında olduğu kaydedildi ve bunun "üst üste 6'ncı yıl" süren belirgin bir dengesizlik anlamına geldiği vurgulandı.
Raporda ayrıca 2024'ün tüm bölgelerde yaygın buzular kaybının yaşandığı üst üste üçüncü yıl olduğu, birçok küçük buzul bölgesinin "zirve su noktası"na ulaştığı veya ulaşmak üzere olduğu ifade edildi. Bu noktada bir buzulan erimesinin yıllık maksimum akış hızına eriştiği ve ardından buzulların küçülmesiyle akışın azaldığı anlatıldı.
Bölgeler ve etkiler
Rapor, geçen yıl Amazon Havzası ile Güney Amerika'nın diğer bölgeleri ve Güney Afrika'nın şiddetli kuraklıkla boğuştuğunu; Orta, Batı ve Doğu Afrika, Asya'nın bazı bölgeleri ile Orta Avrupa'da ise normalden daha yağışlı koşullar görüldüğünü kaydetti. Çok fazla veya çok az suyun ekonomiler ve toplumlar üzerinde ardışık etkileri olduğuna dikkat çekildi.
Veri ve izleme ihtiyacı
Rapor, dünya genelinde su ile ilgili gelişmiş izleme ve veri paylaşımına olan kritik ihtiyacı vurguluyor. Saulo, suyun toplumları ayakta tuttuğunu, ekonomileri güçlendirdiğini ve ekosistemleri sağlamlaştırdığını belirterek su konusunda güvenilir ve bilime dayalı bilgilerin her zamankinden daha önemli olduğunu söyledi.
Saulo, "WMO'nun 2024 Küresel Su Kaynakları Durumu Raporu, WMO'nun bu bilgiyi sağlama taahhüdünün bir parçasıdır. Veri paylaşımına sürekli yatırım ve gelişmiş işbirliği, izleme boşluklarını kapatmak için hayati önem taşıyor. Veri olmadan, kör uçuş yapma riskiyle karşı karşıyayız." diye konuştu.
Küresel tablo ve hedefler
Birleşmiş Milletler Su Ajansı (UN Water)'a göre, yaklaşık 3,6 milyar insan yılda en az bir ay suya yetersiz erişimle karşılaşıyor ve bu sayının 2050'ye kadar 5 milyarı aşması bekleniyor. Bu durum, dünyanın su ve sanitasyona ilişkin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 6'nın gerisinde kalmasına yol açıyor.
