Kanada 2023 Orman Yangınları Dumanı: 82 bin 100 Erken Ölüm
Araştırma, yangın dumanının küresel sağlık etkilerini ve PM2,5 artışını ortaya koydu
Uluslararası bir araştırma ekibi, Kanada'da Mayıs-Eylül 2023 döneminde meydana gelen geniş çaplı orman yangınlarının dumanının küresel insan sağlığı üzerindeki etkisini inceledi. Çalışma, uydu gözlemleri, çeşitli bilgisayar modelleri ve veri setleri kullanılarak yürütüldü.
Araştırmacılar, yangın kaynaklı dumanın dünya genelinde 82 bin 100 kişinin erken yaşta hayatını kaybetmesine neden olduğunu belirledi. Bu ölümlerin 64 bin 300'ü Kuzey Amerika ve Avrupa'da gerçekleşti.
Özellikle duman seviyelerinin en yüksek olduğu 26 Haziran - 7 Temmuz 2023 döneminde, ABD ve Kanada'da meydana gelen yaklaşık 5 bin 400 ani ölümün bu yangınlarla ilişkili olduğu tespit edildi.
Ayrıca araştırma, bu yangınların dünya genelinde yangın kaynaklı ince partikül maddeye (PM2,5) maruz kalma oranının yaklaşık %13ünü oluşturduğunu ve yıllık ortalamayı yaklaşık 0,17 oranında artırdığını gösterdi.
Araştırmacılar elde ettikleri bulguların, küresel karbon döngüsü, ekosistemler, hava kalitesi ve insan sağlığı üzerinde orman yangınlarının yalnızca bir yılda bile ciddi sonuçlara yol açabileceğini ortaya koyduğunu vurguladı. Çalışma, uzun süreli veya tekrar eden yangın dumanına alışık olmayan bölgeler için bir uyarı niteliği taşıyor.
Çalışma yazarları, iklim değişikliğinin yangınların insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini artırma potansiyeline dikkat çekerken, erken uyarı sistemleri, hava kalitesi tahminleri ve uluslararası işbirliğinin yangın dumanından korunmada kritik rol oynayabileceğini belirtti.
Araştırma Nature dergisinde yayımlandı. 2023'teki yangınlar, Kanada tarihinin en büyüğü olarak kayıtlara geçerken, dünya genelindeki son 10 yılın en büyük orman yangınları arasında yer aldı.
