Nilüfer Belediyesi Karagöz Ustası Şinasi Çelikkol’u Ağırladı
Nilüfer Belediyesi’nin düzenlediği “Bursa’nın Değerleri” söyleşisine konuk olan Karagöz ustası, tasvir yapımcısı ve Karagöz Müzesi kurucusu Şinasi Çelikkol, sanatının Bursa’daki canlandırma mücadelelerini ve uluslararası tanıtım çabalarını katılımcılarla paylaştı.
Söyleşi ve sanatla ilk tanışma
Akkılıç Kütüphanesi’nde Mehmet Ali Dönmez’in moderatörlüğünde gerçekleşen söyleşide Çelikkol, Karagöz ile ilk tanışmasının ilkokul yıllarında, Hocailyas İlkokulu’nda olduğunu; 10 kuruş karşılığında Karagöz sanatçılarını izlediğini anlattı. Ramazan ve sahur vakitlerinde radyodan dinlediği dönemin önemli isimlerinden Hayali Küçük Ali’yi küçük yaşta takip ettiğini aktardı.
Bursa’da yeniden canlanma ve festival hamlesi
1960’lı yıllarda ailesinin Kapalı Çarşı yangını sonrasında turizm işi dolayısıyla Koza Hana taşınmalarıyla sanatla daha fazla iç içe olduğuna değinen Çelikkol, 1965’lerde yabancı ziyaretçilerin Karagöz’ün nerede oynatıldığını sormaya başladığını ve bu farkındalığın sanatı canlandırma fikrini doğurduğunu belirtti.
Çelikkol, “Bursa’da Karagöz sanatı 1962’den sonra büyük bir boşluğa girmişti. Sadece sünnet düğünlerinde oynatılıyordu. 1983 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın düzenlediği bir festivalle Karagöz sanatçıları Bursa’ya gelmeye başladı. Bu festival sayesinde Tuncay Tanboğa, Metin Özlen, Tacettin Diker ve Orhan Kurt gibi önemli ustalarla yolum kesişti” sözleriyle o dönemin kırılma noktalarını anlattı.
1992’de festival atağını başlattıklarını, Tuncay Tanboğa’nın önerisiyle Temmuz’dan Eylül’e kadar Kent Otel’de Salı ve Cuma günleri Karagöz oynattıklarını, bu gösterilerin İspanyollar da dahil olmak üzere yabancıların yoğun ilgisini çektiğini söyledi. Başarıyı takiben düzenlenen 1. Ulusal Karagöz Festivali ve sonraki yıllarda beş yabancı grubun katılımı ile sanatın uluslararası alanda hızla duyulduğunu vurguladı.
Kurumsallaşma, UNIMA ve uluslararası çalışmalar
Karagöz’ün geleceğini güvence altına almak için oyun yazma ve afiş yarışmaları düzenlediklerini belirten Çelikkol, 20 kişilik bir heyetle Milletlerarası Kukla ve Gölge Oyunları Birliği’nin (UNIMA) Bursa Şubesi’ni kurduklarını söyledi. Uluslararası platformda aktif rol alarak ustalarla birlikte Belarus ve Almanya’da gösteriler ve sergiler düzenlediklerini anlattı.
Karagöz Müzesi ve kültürel mirasın korunması
Çelikkol, en önemli projelerinden birinin Karagöz Müzesi’nin kuruluşu olduğunu belirterek, “Eskiden elektrik trafosu olan bir binanın dönüştürülmesiyle müze kurduk.” dedi. Müzede Karagöz tasvirlerinin yanı sıra Bursa civarındaki Türkmen Yörük kıyafetleri ve Rumeli Türklerinin kıyafetlerinin de sergilendiğini aktardı.
Deri tedariki krizi ve geleceğe dair kaygılar
Sanatı yaşatma sürecinde karşılaşılan en büyük sorunlardan birinin figür yapımında kullanılan deri temini olduğunu vurgulayan Çelikkol, “Şu anda sanatı icra ederken karşılaşılan en büyük zorluklardan biri, figür yapımında kullanılan deri sıkıntısı. Türkiye genelinde yalnızca iki derici kaldı. Birisi Bursa’da, diğeri ise Tokat’ta. Ayrıca Karagöz yapımında kullanılan deri bile ithal ediliyor. Bu durum sanatı da tehlikeye atıyor” sözleriyle uyarıda bulundu.
Yerel destek ve gelecek umudu
Çelikkol, yerel yönetimlerin sanata verdiği destekten memnuniyet duyduklarını belirterek, Karagöz sanatının canlandırılmasına yönelik bu çalışmaların kendilerini mutlu ettiğini ekledi.
NİLÜFER BELEDİYESİ’NİN DÜZENLEDİĞİ "BURSA’NIN DEĞERLERİ" SÖYLEŞİSİNE KONUK OLAN KARAGÖZ USTASI ŞİNASİ ÇELİKKOL, YOLUNUN BU SANATLA NASIL KESİŞTİĞİNİ ANLATTI. KARAGÖZ SANATINI BURSA’DA YENİDEN CANLANDIRMA VE YAŞATMA MÜCADELESİNİ AKTARAN ÇELİKKOL, ULUSLARARASI ALANDA DA TANINMASI İÇİN GÖSTERİLEN GAYRETİ KATILIMCILARLA PAYLAŞTI.
