Sıfır Atık Forumu İstanbul'da: 'Sıfır atığın global merkezi İstanbul olmalı'
Sıfır Atık Vakfı Başkanı Samed Ağırbaş, 17-19 Ekim tarihlerinde İstanbul'da düzenlenecek Uluslararası Sıfır Atık Forumu hakkında değerlendirmelerde bulundu. Ağırbaş, forumun insan, mekan ve dönüşüm ekseninde gerçekleşeceğini ve sıfır atık gündeminin çok boyutlu şekilde ele alınacağını belirtti.
Forumun kapsamı ve katılımcılar
Organizasyon, 17-19 Ekim tarihlerinde, Sıfır Atık Vakfı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) ve UN-Habitat işbirliğiyle üç gün sürecek. Forum, 104 farklı ülkeden katılımcı, 118 uluslararası partner kuruluş, belediye başkanları, büyükelçiler ve BM, UN-Habitat, UNEP ile UNDP gibi uluslararası kuruluşların üst düzey temsilcilerini buluşturacak.
Ana konular ve tematik oturumlar
Ağırbaş, forumda "insana odaklanacağız, mekana odaklanacağız ve dönüşüme odaklanacağız" diyerek, konuşulacak başlıkları şöyle özetledi: sıfır atığın ekonomisi, yapay zeka, denizler, ormanlar ve göller. Forumda 60'tan fazla ulusal ve uluslararası konuşmacı; döngüsel ekonomi, sürdürülebilir üretim, akıllı teknolojiler, gıda israfının önlenmesi, tekstil ve perakende dönüşümü gibi konularda deneyimlerini ve çözüm önerilerini paylaşacak.
Tematik oturumlar arasında "Davranış Değişimi: Zihin Değişirse Sistem Değişir", "Sıfır Atık Hareketine Öncülük Eden Kadınlar", "Tek Kullanımlıktan Dayanıklı Teknolojiye", "Daha Akıllı Atık: Yapay Zeka Etkisi" ve "Döngüsel Dönüşüme Öncülük Eden Şehirler" gibi başlıklar yer alıyor.
Onur konuğu ve bakanların katılımı
Emine Erdoğan, Sıfır Atık Hareketi'nin küresel öncüsü ve Sıfır Atık Vakfı Onursal Başkanı olarak forumda onur konuğu olacak. Ayrıca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınma ve sıfır atık vizyonunu uluslararası katılımcılarla paylaşacak.
Beklenen çıktılar ve BM ile işbirliği
Forumun sonuçları, yerel taahhütleri güçlendirmenin ötesinde, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in 2026'da sunacağı "Sıfır Atık Raporu"na doğrudan temel teşkil edecek. Ağırbaş, forumda hazırlanacak raporun BM üye ülkelerine tavsiye niteliğinde gönderileceğini vurguladı.
Forumun son gününde açıklanacak İstanbul Deklarasyonu ile katılımcılar sıfır atık için küresel eylem ve öncelikleri ortaya koyacak. Ağırbaş, "İstanbul dünya harikası bir şehir ve sıfır atığın global merkezi İstanbul olmalı" ifadelerini kullandı.
BM Sıfır Atık Danışma Kurulu ve ödüller
Forum süresince, 2022'de kurulan Birleşmiş Milletler Sıfır Atık Danışma Kurulu toplantısı Emine Erdoğan liderliğinde gerçekleştirilecek. Ayrıca "Döngüsel Başarıların İlham Veren İsimleri" başlıklı ödül töreniyle, sıfır atık anlayışını yaşam biçimine dönüştüren bireyler ve kuruluşlar onurlandırılacak.
Ağırbaş'ın uyarıları ve toplumsal çağrı
Ağırbaş, dünyayı bir çöp krizinin beklediğine dikkat çekerek, üretilen plastiğin %90'ının hâlâ geri dönüştürülemediğini ve mikroplastiklerin bebeklerin kanında dahi tespit edildiğini söyledi. Mikroplastiklerin besin zincirine karışmasının insan sağlığını olumsuz etkilediğini vurgulayan Ağırbaş, forumun sonunda elde edilecek çıktıları vatandaşlarla paylaşarak ortak uygulamalara dönüştürmeyi hedeflediklerini ifade etti. "Sıfır Atık Vakfı ortak akılla hareket ediyor. Biz 86 milyonun vakfıyız" dedi.
Akademik adım: Sıfır Atık Enstitüsü
Ağırbaş, İstanbul Teknik Üniversitesi ve BM işbirliğinde kurulacak Sıfır Atık Enstitüsü ile akademik altyapı oluşturma çalışmalarını anlattı. Enstitünün yüksek lisans ve doktora eğitimleri vereceğini belirterek, sıfır atık alanında mesleki eğitim ve akademik programların geliştirileceğini söyledi. Milli Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu ve diğer kamu kurumlarıyla işbirliği içinde olduklarını ekledi.
Sıfır Atık Hareketi'nin kısa tarihi
Sıfır Atık Hareketi, 27 Eylül 2017'de Emine Erdoğan'ın himayesinde başladı. BM Genel Kurulu'nda 14 Aralık 2022'de kabul edilen kararla 30 Mart "Uluslararası Sıfır Atık Günü" ilan edildi. 30 Mart 2023'te BM Genel Kurul Salonu'nda yapılan etkinlikte Emine Erdoğan ana konuşmacı oldu ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, "BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu"nun kurulacağını duyurdu. Emine Erdoğan, kurulun başkanlığını üstlendi.
Forum, "Gelecek İçin Eylem Çağrısı" temalı kapanış oturumu ile sona erecek ve Sıfır Atık Hareketine katılmak isteyen herkese açık bir davetle toplumsal katılım çağrısı yinelenecek.
Sıfır Atık Vakfı Başkanı Samed Ağırbaş, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
