Demirci’nin 120 yıllık okulu halı müzesi ve deneyim atölyesine dönüşüyor
Manisa’nın Demirci ilçesinde, 1905 yılında Osmanlı döneminde inşa edilen ve yaklaşık 120 yıllık geçmişe sahip tarihi okul binası, Demirci Halı Merkezi olarak yeniden hayat buluyor. Yapı, bakım ve onarımın ardından halı müzesi ile el dokuma deneyimleme atölyelerine ev sahipliği yapacak.
Tarihi dokuma geleneği ve uluslararası pazar
El dokuma halıcılık ve cami halıcılığında önemli bir merkez olan Demirci, Ayasofya, Selimiye, Sultan Ahmet Camileri, Sivas Divriği Ulu Cami ve Japonya Tokyo Camii gibi mabetlerin halılarını dokuyup döşedi. Demirci el dokuma halıları ayrıca Amerika, Almanya ve Uzak Doğu pazarlarına gönderiliyor.
Proje, finansman ve fiziksel düzenleme
Demirci Belediyesi tarafından, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2025 Sosyal Gelişmeyi Destekleme Programı (SOGEP) kapsamında hazırlanan ve Demirci Kaymakamlığı ile Manisa İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün ortak olduğu "Demirci Halısı Dokuma ve Deneyimleme Atölyesi" projesi destek almaya hak kazandı. Proje, Zafer Kalkınma Ajansı koordinasyonunda yürütülecek.
Proje bütçesi Toplam 4 milyon 607 bin TL olup, Demirci Belediyesi de eş finansman sağlayacak. Geçmişte Abdurrahman Şerefbey İlkokulu olarak kullanılan bina; 348 metrekare kapalı alana sahip olacak ve karşılama, el sanatları satış merkezi, kültürel sergi, showroom ve halı dokuma deneyimleme atölyesi gibi birimler içerecek.
Eğitim, üretim ve istihdam hedefleri
Merkez hem üretim hem de tanıtım işlevi görecek; geleneksel el halı tezgâhları kurulacak ve özellikle kadınlara yönelik halı dokuma ve yöresel halı deseni çizimi eğitimleri verilecek. Eğitimlerin ardından kadınların el halısı dokuyarak ekonomik kazanç elde etmeleri ve istihdama katkı sağlamaları amaçlanıyor.
Tanıtım ve satış
Proje kapsamında Demirci Halısının tarihçesini ve kültürel değerini anlatan profesyonel bir tanıtım filmi hazırlanacak. Ayrıca merkez bünyesinde kurulacak Yöresel El Sanatları Satış Merkezi ile kadınların el emeği ürünlerini sergileyip satabilecekleri stantlar oluşturulacak.
Yerel katkı ve beklentiler
Demirci Halı Merkezi’nin tamamlanmasıyla ilçenin kültürel mirasının tanıtımına ve yerel kalkınmaya önemli katkı sunması bekleniyor.
Yetkililerin ve tanıkların açıklamaları
Demirci Belediye Başkanı Erkan Kara yaptığı açıklamada, "Eski Abdurrahman Şeref Bey İlkokulu tarihi bir yapımız. Yaklaşık 120 yıllık bir geçmişi var. Osmanlı Devleti eseri. Yapmış olduğumuz proje ile proje paydaşlarımız Manisa Valiliği YİKOP, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve Belediyemiz ile beraber önümüzdeki günlerde geçmişten geleceğe Demirci Halıcılığı ile müze haline dönüştürüyoruz. Bu müzede dokuma atölyesi, eski tarihi halılarımız sergilenecek. Demirci cami ve otel halıcığında önemli bir merkez. Bu proje SOGEP destekli bir proje. Yaklaşık 5 milyon değerinde bir yatırım olacak. Çok özel mabetlerin halılarını dokuyan bir ilçe olmamıza rağmen sergileyecek bir yerimiz yoktu. Ayasofya, Selimiye camileri gibi tarihi mabetlerin halıları ilçemizde dokundu. Amacımız şehrimize gelen misafirlerimize bu müzede Demirci Halısını her yönüyle tanıtacak ve istihdam oluşturmayı hedefliyoruz" dedi.
Fotoğrafçı Ali Özkahraman ise, "1969-1974 yılları arasında Abdurrahman Şeref Bey İlkokulunda okudum. 1969 ve 1970 depremlerinde binanın 2. katı zarar gördü. Burası atıl vaziyette dururken üzülüyorduk. Burada fotoğraflar çekiyordum doğal plato olarak kullanıyordum. Şimdi el sanatları ve halıcılık müzesi olması için adım atıldı. İnsanlarımız burada ziyaret edecekler ve halıcılık konusunda bilgi edinecekler" ifadelerini kullandı.
Abdurrahman Şeref Bey İlkokulu öğretmenlerinden İhsan Kaygısız ise, "El halıcılığı eskiden her evde halı tezgâhları vardı. Kadınlar kimisi kendi adına okurdu, kimisi tüccarlardan ilme alıp dokurlardır. Kadınların burada el halısı dokuması gurur verici. 1966 ile 1993 yılları arasında 27 yıl öğretmen ve müdür yardımcısı olarak görev yaptım. Bu proje ile el halıcılığı ivme kazanacak. 5 öğretmen görev yaptık. Buranın üst katı ve meydanda havuz vardı. 1969 yılında deprem olsa da 1970 yılında daha kuvvetli oldu. 23 Nisan’da bayram yerindeydik geldik baktık içeriye tozdan girilmiyordu. Böyle bir projenin tarihi okulumuza yapılması bizi mutlu etti" dedi.
Demirci Halı Merkezi, tamamlandığında hem kültürel mirası kayıt altına alacak hem de yerel ekonomiye ve istihdama katkı sağlayacak bir merkez olarak öne çıkacak.
MANİSA'NIN DEMİRCİ İLÇESİNDE, 120 YILLIK TARİHİ OKUL BİNASI HALI MÜZESİ VE HALI DOKUMA DENEYİMLEME ATÖLYESİNE DÖNÜŞTÜRÜLÜYOR.
